Volgens nieuw onderzoek blijft  44% van ontbost land in Indonesië vijf jaar of langer ongebruikt. De onderzoeksters bekeken de ontwikkelingen tussen 1990 en 2021 in dat land.
Sinds 1990 is rond een kwart van het Indonesische bosoppervlak gerooid. Een kwart daarvan (7,8 miljoen ha) veranderde in palmplantages. Een groter deel (8,8 miljoen ha oftewel 88 000 km², zo’n twee Nederlanden) bleef ongebruikt. Meer dan de helft bleef ten minste een jaar braak liggen, 44% zelfs vijf jaar of meer. “Dat verbaasde ons nogal”, zegt Diana Parker van de universiteit van Maryland.

Bosonderzoekster Diana Parker (afb: univ. van Maryland)

De onderzoeksters bekeken ook de oorzaken van die kennelijk niet bijster urgente boskap. Sedert de el Niño-periode in 2015 veroorzaakten branden grote gezondheidsproblemen in Indonesië en buurlanden. Die branden zouden volgens sommige wetenschappers de overdadige bosvermindering hebben verklaard. Parker en de haren zagen dat branden minder dan de helft van het braakliggende land verklaarden. 54% werd eenvoudigweg gekapt met motorzaag en ander kaptuig. Overigens kunnen bosbranden ook opzettelijk gesticht worden om bossen te ‘rooien’.

De vraag bleef dus nog steeds zonder antwoord. Mede op basis van satellietbeelden zagen de onderzoeksters dat veel bos al erg achteruit gegaan was door selectief kappen. De houtvraag was dus niet de ‘schuldige’. Ook zagen ze dat de nutteloze rooiing eerder toe- dan afnam. Parker: “80% van het gekapte bos werd uiteindelijk omgezet in palmplantages. Dat betekent dat de ecologische effecten van palmolieproductie waarschijnlijk nog groter zijn dan van het gebied dat meteen na de rooiing wordt omgezet in palmplantages.”

Verband

“De satellietbeelden vertellen ons niet hoe braakliggend land en de palmoliesector zijn gekoppeld, maar het landgebruik veronderstelt een verband”, zegt de onderzoekster. “In sommige gevallen zouden bedrijven of particulieren het gerooide bosareaal willen verkopen, maar wachten ze op hogere prijzen of ze gaan later pas aan de slag als onderdeel van hun grondbank.”

Uit het onderzoek kwamen ook minder sombere resultaten: van 2017 tot en met 2020 lag de houtkap op het laagste niveau in de bestudeerde periode. Indonesië zou een van de weinige tropische landen zijn die daar in geslaagd zijn en gezien de hoeveelheid braakliggend (voormalig) bosland zal er ook niet snel meer gekapt hoeven worden voor de aanplant van oliepalmen, de belangrijkste drijfveer voor de recente ontbossing in dat land.

Bron: Futura-Sciences