Vervroeging bloeitijd van 51 planten in het Doñanareservaat. Blauw geeft geen verschuiving aan (afb: Montserrat Arista univ. Sevilla et. al/Annals of Botany)
Sedert de jaren tachtig zijn de bomen, struiken en andere planten in het Doñana-reservaat in het zuiden van Spanje gemiddeld zo’n 22 dagen eerder gaan bloeien als gevolg van de aardopwarming, moesten onderzoekers van de universiteit van Sevilla constateren. In de rond 35 jaar is de gemiddelde temperatuur in dat gebied met 1°C gestegen en de minimumtemperatuur met 2°C. Dat heeft er toe geleid dat planten nu eerder in bloei staan. De piek in de bloei verschoof van 9 mei naar 17 april.
Bij 80% van de 51 onderzochte soorten vervroegde de begin van de bloei, bij 68% het eind daarvan. Het meest ‘vooruitstrevend’ van rozemarijn (Salvia rosmarinus). Die bloeide maar liefst 92 dagen eerder.
Doordat begin en eind van de bloeitijd bij veel planten niet evenveel verschoven bloeiden veel planten ook langer, zodat planten in dezelfde tijd bloeiden die dat eerder niet deden. 55% van de onderzochte planten hebben nu tijdens de bloeitijd ‘gezelschap’ van een overdaad aan bloeiende planten. Dat zou kunnen leiden tot een concurrentiestrijd om de bestuivers.
Planten planten zich voort via hun bloemen. Het is dan wel wenselijk dat ze dat tegelijk doen met hun soortgenoten. Voor de bevruchting zijn planten afhankelijk van, vooral, bestuivende insecten die de pollen (mannelijke geslachtscellen) naar het stempel van de stampers (het vrouwelijk geslachtsorgaan) brengen. Die zespoten doen dat volslagen ‘per ongeluk’, want in feite verleid door de honing. Plant en dier zijn van elkaar afhankelijk.
Eerder in bloei
Door de klimaatverandering verandert er wat aan dat noodzakelijke samenspel en niet alleen in Spanje, maar op het hele Noordelijke Halfrond, stelt het persbericht (en de rest van de wereld? as). In het Middellandse Zeegebied zou die verandering nog sterker zijn dan elders.
Om tot bloei te komen hebben planten ‘warmte-uren’ nodig. Dat zou de verklaring voor de vervroeging zijn. Sommige soorten zouden dan vruchten kunnen geven en ontkiemen in een minder gunstige periode van het jaar, waarin, bijvoorbeeld, droogtes, heersen, of moeten ‘vechten’ om bestuivers, met in beide gevallen een achteruitgang in de levensvatbaarheid van de soort als gevolg.
Bron: phys.org