De gasbellen werden gemeten met sonar (afb: Christian Stranne)
Het lijkt er op dat de Oostzee een belangrijke methaanbron aan het worden is. In de Landsortdiepte voor de Zweedse kust in de buurt van Stockholm ontdekten onderzoekers een bellenveld van zo’n 20 km2. Methaan is een zeer potent broeikasgas.
In de natuur ontstaat methaan bij omzetting van organische stoffen in planten- en dierenresten door micro-organismen in afwezigheid van zuurstof, zoals in Landsort (het diepste punt van de Oostzee: 459 m). Meestal bereiken die methaanbellen het oppervlak niet aangezien methaan deels oplost in water en ook wordt omgezet door (andere) micro-organismen. Die bellen zouden niet hoger mogen komen dan 50 m, maar Marcelo Ketzer van de Linnaeusuniversiteit en collega Christian Stranne van de universiteit van Stockholm vonden zelfs methaanbellen tot 380 m boven de bodem.
Die methaanetende bacteriën vormen een soort filter voor het methaan. Dat de methaanbellen toch zo hoog komen zou er op wijzen dat dat ‘filter’ minder dik is geworden. Normaal zou dat zo’n meter moeten bedragen, maar in de Oostzee komt dat niet verder dan een paar centimeter. Dat zou wel eens te maken kunnen hebben met de overmaat aan dode algen die bevorderd zou worden door de aanwezigheid van meststoffen in het zeewater, denken de onderzoekers.
Een tikje teleurstellend is het dat de onderzoekers tot nu toe niet hebben ontdekt hoe hoog de methaan bellen komen. Ze ontdekten die 40 m onder het wateroppervlak, maar die ongewoon grote bellen zouden best wel hoger kunnen zijn gekomen. “We denken dat het te maken heeft met de zuurstofloze delen van de Oostzee“, zegt Stranne. “Als dat zo is komt methaan hoger. Of dat ook echt zo is onderzoeken we nog. Dat zou gevolgen kunnen voor de methaanuitstoot van de diepere delen van de Oostzee.”
Ook elders
Volgens Ketzer en Stranne kan iets soortgelijks ook elders op diepere plaatsen in de Oostzee (en elders, voeg ik=as daar aan toe) gebeuren. Ketzet; “Nu we weten waar we moeten zoeken willen we ons model elders in de Oostzee met soortgelijke geologische eigenschappen beproeven.
Bronnen: Futura-Sciences, Linnaeusuniversiteit