Aangestampte aarde als bouwmateriaal (afb: erden.at)

Aarde is niet alleen onze woonplaneet (levens-?) maar ook het materiaal dat de bouwsector uiteindelijk moet voeren naar een duurzame toekomst, zo begint dit persbericht van youris.com. De bouw is een belangrijk element in de bestrijding van de klimaatverandering. Het Oostenrijkse bedrijf Erden won met zijn aarde-oplossing een nieuwe Europese Bauhausprijs.
Het persbericht stelt dat gebouwen niet alleen verantwoordelijk zijn voor 40% van het energieverbruik, maar ook voor eenderde van de broeikasgasuitstoot (tijdens de bouw, het gebruik ervan??? as). Daar komt bij dat bouw- en sloopafval in de EU eenderde uitmaakt van de totale afvalberg (in volume, massa?; as). Dat maakt dat de bouw een belangrijk aandachtspunt is in het tegengaan (dempen) van de klimaatverandering.
Beton en cement zijn belangrijke klimaatverpesters. Leem is al sinds mensenheugenis gebruikt als bouwmateriaal, maar dat wordt in Europa nauwelijks meer gebruikt. Volgens Erden zou dat er mee te maken hebben dat men niet wist hoe daar mee moest worden omgegaan. Het bedrijft denk nu met gestampte leem (eigenlijk aarde, want niet altijd leem) het bouwmateriaal van de toekomst te hebben ontwikkeld. Het materiaal komt van de bouwplaats, zo begrijp ik uit het persbericht.
“Dit is de ecologievriendelijkste oplossing die voor de bouw denkbaar is”, zegt Sami Akkach van Erden. “We gebruiken aarde die anders zou worden weggegooid”. De gestampte blokken zouden als legoblokjes kunnen worden samengevoegd.

‘Aardig’ bouwen

Deskundigen bekijken ter plaatse van het bouwproject de samenstelling van de grond om te zien of die bruikbaar is voor de productie van bouwblokken/-stenen. Als de uitslag positief is dan worden de grofste delen er uit gezeefd. Vervolgens wordt de vochtigheidsgraad bepaald en wordt vastgesteld welke druksterkte en erosieweerstand nodig zijn om langdurig en betrouwbaar bouwmateriaal te verkrijgen. Als het goed is zou gestampte grond dezelfde eigenschappen hebben als beton of bouwstenen.

Om de blokken te maken wordt de losse aarde in een mal gestort en samengeperst in lagen van zo’n 10 cm. Afhankelijk van de dikte duurt het vier tot zes weken om de blokken te laten drogen. Akkach: “Voor binnen is het hoogst decoratief materiaal, aangezien aarde veel kleur en textuur bevat.”
Aangestampte aarde is goed isolerend. Hoe het gesteld is met de watervastheid van het materiaal zou ik (=as) niet weten en ook niet of je er gebouwen van meer verdiepingen mee kunt bouwen.
Er schijnt binnen de EU een project voor kringloopbouwen zijn opgezet: merkwaardig genoeg met een Engelse naam (Houseful; het VK is toch uit de EU, waarom dan het Engels niet?). Binnen dat project is ook een databank opgetuigd met gegevens over herbruikbare, gekringloopte en vernieuwbare bouwmaterialen. Binnen dat project zijn nog meer gegevens en voorbeelden beschikbaar om het ‘aardige’ bouwen ingang te doen vinden.
Een van de pioniers van het ‘aardige’ bouwen is architect Georg Reinberg in Feldkirch waar ook Erden gevestigd is. In de Cambiumgemeenschap in de provincie Stiermarken ten zuidwesten van Wenen is in een oude kazerne een gemeenschap opgezet om een ecodorp te bouwen. Reinberg: “Ik heb de kas ontworpen voor groenteteelt. Het glas kwam van een gesloopt kantoorgebouw. Bouwmaterialen voor hergebruik zijn er in overvloed en bouwers helpen die in de buurt te vinden kan al een grote gevolgen hebben op het milieueffect (van bouwen; as).”

Ook erna

Het idee is dat niet alleen het bouwen klimaatneutraal en milieuvriendelijk is maar ook hoe dat gebouwde wordt gebruikt. “Het afvalwater wordt gereinigd en gebruikt in de wintertuin”, zegt de architect. “Elders in het project wordt organisch afval omgezet in biogas en mest. Dat is de kringloop in actie voor een nieuwe manier van leven.”
Als de wereld werkelijk duurzaam klimaatneutraal wil worden, dan zal de bouw drastisch moeten veranderen. Gestampte aarde is een van de vele kringloopoplossingen, stelt het persbericht.

Bron: Alpha Galileo