Drinkplaatsen olifanten in Botswana (afb: Amanda Stronza)

Mede op basis van satelliet-waarnemingen zijn onderzoekers tot de conclusie gekomen dat de dood van 350 olifanten in Botswana in 2020 (mede) is veroorzaakt door de aardopwar-ming. Die zou verantwoordelijk zijn geweest voor de algenvergiftiging van de drinkwaterbronnen van de dieren.
Volgens Davide Lomeo van het koningscollege in Londen zou de ‘bloei’ van blauwalgen (cyanobacterieën) het gevolg geweest zijn van een erg nat na een erg droog jaar. “In Botswana leeft eenderde van alle olifanten in Afrika en deze uitzonderlijk hoge sterfte daar onderstreept de zorgen om de invloed van droogte en klimaat in de Okavangodelta, een van de belangrijkste ecosystemen ter wereld.”
De eerste dode olifanten werden aangetroffen in het noordoostelijk deel van de delta tussen mei en juni 2020, maar toen was nog niet duidelijk of die slachtoffers van stropers waren geweest. Het werd wereldnieuws toen bleek dat er honderden van die machtige dieren waren gestorven. Giftige algen zouden een van de vermoede doodsoorzaken kunnen zijn, maar er was geen bewijs. Dat had ook met de corona-epidemie van doen, die onderzoek aan banden legde.

Er was wel enige twijfel. In het naburige Zimbabwe waren in 2020 25 olifanten aan bloedvergiftiging (sepsis) gestorven, maar de onderzoekers stellen er nu van overtuigd te zijn dat het om algenvergiftiging gaat.

3000 drinkplaatsen

Op basis van satellietwaarnemingen en ruimtelijke analyses bekeken de onderzoekers het verband tussen zo’n 3000 drinkplaatsen en de locaties van de gestorven olifanten. Het bleek dat de drinkplaatsen in de buurt van de dode olifanten hoge algenhoeveelheden bevatten en waar regelmatig algenbloei was aangetoond in vergelijking met voorgaande jaren (vooral tijdens de massale sterfte). Ook bleek dat oude karkassen meer verspreid lagen dan de ‘verse’ doden, wat zou aantonen dat de doodsoorzaak in 2020 anders was dan normaal.
Na te hebben gedronken uit de vergiftigde bronnen zouden de vergiftigde olifanten zo’n 16,5 km hebben gelopen alvorens binnen 88 uur te sterven, zo schatten de onderzoekers. Ze denken dat een heel droog 2019 gevolgd door een heel nat 2020 heeft geleid tot het vrijkomen van aanzienlijke hoeveelheden sedimenten en voedingsstoffen uit de bodem dat dan weer de algengroei (en -bloei) heeft gestimuleerd.

Lomeo: “Zuidelijk Afrika zal door de klimaatverandering droger en warmer worden met als gevolg dat de drinkplaatsen zeer waarschijnlijk maanden in het jaar droger zullen zijn. Dat heeft volgens ons negatieve effecten op de hoeveelheid maar ook de kwaliteit van het water met katastrofale gevolgen.” Hij vindt dat die zaken goed in de gaten zou moeten worden gehouden om herhaling te voorkomen.

Bron: Science Daily