De hittegolflast voor kinderen geboren in 1960, 1990 en 2020 bij verschillende aardopwarmingsniveaus. Rechts de totale blootstelling tijdens het leven. (afb: Luke Grant et al./Nature)
Droogtes, hittegolven, overstromingen, mislukte oogsten, cyclonen zijn het gevolg van een opwarmende aarde. Hoofdschuldige is de mens, maar het klimaat verdwijnt steeds verder van allerlei politieke agenda’s omdat ‘we’ kennelijk belangrijkere dingen hebben te doen zoals oorlog voeren of de wereldmarkt te ontwrichten. Grootste slachtoffers zijn de jongeren van nu. Volgens onderzoekers rond Luke Grant van de Vrije Universiteit in Brussel zullen kinderen van vandaag meer klimaatextremen moeten doorstaan dan welke generatie ook. Die mogen hun ouders en grootouders wel dankbaar zijn.
De cijfers in de nieuwe studie richten zich op kinderen geboren in 2020, die nu vijf jaar oud zijn. Klimaatextremen zullen alle generaties treffen, maar kinderen het meest. De onderzoekers geven daarom cijfers die rekening houden met alle kinderen die vandaag tussen de 5 en 18 jaar oud zijn, wat neerkomt op een totale bevolking van 1,69 miljard wereldbewoners.
“In 2021 hebben we aangetoond hoe kinderen te maken krijgen met een onevenredige toename van blootstelling aan extreme gebeurtenissen, vooral in lage-inkomenslanden. Nu hebben we onderzocht waar de cumulatieve blootstelling aan klimaatextremen gedurende iemands leven veel groter zal zijn dan wat men in een pre-industrieel klimaat zou hebben meegemaakt”, zegt medeonderzoeker Wim Thiery, hoogleraar klimaatwetenschappen aan de VUB.
Grant preciseert: “In deze nieuwe studie betekent een ongekend leven dat men zonder klimaatverandering minder dan 1 op 10 000 kans zou hebben om zoveel klimaatextremen gedurende iemands leven mee te maken. Dit is een strenge drempelwaarde die bevolkingsgroepen aanwijst die te maken hebben met klimaatextremen die veel verder gaan dan wat zonder door de mens veroorzaakte klimaatverandering verwacht kon worden.” De drempelwaarde varieert per locatie en type klimaatextreem.
Door demografische gegevens en klimaatmodelprojecties van klimaatextremen voor elke locatie op aarde te combineren, berekenden de onderzoekers het percentage van elke generatie geboren tussen 1960 en 2020 dat in hun leven te maken krijgt met ongekende blootstelling aan klimaatextremen.
Hoe jonger iemand is, hoe groter de kans op ongekende blootstelling aan klimaatextremen.
Zelfs als we de opwarming van de aarde met succes beperken tot 1,5 °C, zal 52% van de kinderen geboren in 2020 te maken krijgen met ongekende blootstelling aan hittegolven, vergeleken met slechts 16% van degenen geboren in 1960. Bij hittegolven is het effect bijzonder uitgesproken voor degenen geboren na 1980, toen klimaatveranderingsscenario’s steeds meer blootstellingsniveaus dicteerden.
De helft bij 1,5°C
“Door ons klimaat te stabiliseren tot ongeveer 1,5 °C boven de voorindustriële temperaturen, zal ongeveer de helft van de jongeren van vandaag in hun leven worden blootgesteld aan een ongekend aantal hittegolven. Bij een scenario van 3,5 °C zal meer dan 90% gedurende hun hele leven aan dergelijke omstandigheden worden blootgesteld”, stelt Grant.
Hetzelfde beeld komt naar voren voor andere onderzochte klimaatextremen, zij het met een iets lager getroffen deel van de bevolking. Toch worden dezelfde oneerlijke generatieverschillen in ongekende blootstelling waargenomen.
Kinderen in tropische landen zullen de zwaarste last te dragen krijgen bij een scenario van 1,5 °C. Bij scenario’s met hoge emissies worden echter bijna alle kinderen wereldwijd geconfronteerd met het vooruitzicht van een ongekend leven.
De studie benadrukt ook de sociale onrechtvaardigheid van klimaatverandering en de gevolgen ervan. Onder het huidige klimaatbeleid zullen de sociaaleconomisch meest kwetsbare kinderen geboren in 2020 bijna allemaal (95%) in hun leven te maken krijgen met ongekende blootstelling aan hittegolven, vergeleken met 78% voor de minst kwetsbare groep. “Juist de meest kwetsbare kinderen ervaren de ergste escalatie van klimaatextremen. Met beperkte middelen en aanpassingsmogelijkheden lopen zij onevenredig grote risico’s”, zegt Thiery.
Naar 2,7°C
Vooruitlopend op COP30 in Brazilië moeten landen geactualiseerde klimaatafspraken indienen. Onder het huidige beleid zou de opwarming van de aarde deze eeuw rond de 2,7 °C liggen. Deze studie en het bijbehorende Save The Children-rapport benadrukken de urgentie om de opwarming van de aarde onder de 1,5 °C te houden voor de kinderen van vandaag en morgen.
Inger Ashing van Save the Children International, stelt dat overal ter wereld kinderen worden gedwongen de zwaarste lasten te dragen van een crisis waarvoor ze niet verantwoordelijk zijn. “Gevaarlijke hitte die hun gezondheid en leervermogen in gevaar brengt, cyclonen die hun huizen en scholen teisteren, droogtes die de oogsten doen verschrompelen en hun bord doen krimpen.”
“Te midden van deze dagelijkse stroom van rampen smeken kinderen ons om niet af te haken. Dit nieuwe onderzoek toont aan dat er nog hoop is, maar alleen als we dringend en ambitieus handelen om de opwarming van de aarde snel te beperken tot 1,5 °C, en kinderen echt centraal stellen in onze reactie op klimaatverandering.”
“Nu de wereldwijde emissies nog steeds stijgen en de planeet nog maar 0,2 °C verwijderd is van de 1,5 °C-drempel, moeten wereldleiders in actie komen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en de klimaatverandering te beperken.
Bron: phys.org