Scheikundig symbool voor waterstofgas

Hoe het komt weet ik (=as) niet, maar het blijkt dat er op diverse plaatsen in de bodem op aarde zich waterstofvoorkomens bevinden. Dat lijkt me een veel zinniger bron van ‘schone’ energie dan het met veel geweld (en dus energie) uit elkaar plukken van water of methaan om zogenaamd ‘groene’ waterstof te maken. Nu is in Albanië  weer een waterstofvoorkomen aangetroffen. Voorzichtig mee omgaan, zou ik zeggen.
Het gas bevindt zich hoogstwaarschijnlijk in een ofiolietformatie. Ongetwijfeld is het waterstofvoorkomen in Albanië niet het enige in de wereld. Jaarlijks zou er zo’n 200 ton waterstof uit het ondergrondse reservoir weglekken. Dat duidt op een vrij grote hoevelheid ondergronds waterstof.
Onderzoekers rond Laurent Truche van de universiteit Grenoble-Alpes ontdekten het gas na metingen in een chroommijn, zo’n 40 km van de Albaanse hoofdstad Tirana. In deze mijn waren eerder al gasontploffingen geweest. Truche houdt zich wetenschappelijk bezig met deze bijzondere gasvoorraden.

Tot  niet zo heel lang geleden namen wetenschappers aan dat waterstofvoorraden onder aardse omstandigheden niet konden bestaan. Waterstof is het kleinste atoom en hoewel waterstofgas uit twee waterstofatomen bestaat kan het alleen bewaard worden in hermetisch afgesloten systemen. Bovendien reageert waterstof makkelijk (met zuurstof zelfs explosief).
“We ontdekten gaslekken”, zegt Truche, “vooral op een diepte van 500 tot 1000 m. In poelen en beekjes in dat gebied kun je vaak gasbelletjes zien.” Uit analyses bleek dat die belletjes voor 84% uit H₂ bestaan. 13,7% is aardgas (methaan: CH₄) en de rest stikstof.
Om te kijken hoeveel gas dat/die reservoir/s bevat/ten, boorden de onderzoekers 38 gaten in de mijnschachten en maten zes jaar lang de hoeveelheid ‘lekgas’. Ze kwamen tot die 200 ton per jaar. Hoe je aan de hand van die lukrake (?) boorgaten te weten komt hoeveel gas dat voorkomen bevat is mij een raadsel en kennelijk ook voor Truche en de zijnen. Toch durven de onderzoekers te spreken van een van de grootste waterstofgaslekken uit hyperalkalische (hyperbasisch??; as) bronnen ooit gemeten. Bijzonder zou ook zijn dat het gas voor een groot deel uit waterstof bestaat.

Ofioliet

Hoe komt dat gas daar? Volgens geologen is het ’t waarschijnlijkst dat dat de ‘schuld’ van het ofiolietgesteente is. Ofioliet zou de gesteentelaag (lagen) onder de oceanen zijn. Door de platentektoniek kan het dat het ofioliet in de landmassa terechtkomt. Truche: “Er loopt onder Europa en Azië een ofiolietgordel van 3000 km, van Turkije tot Slovenië.” Je vindt ofioliet zelfs op een diepte van 6 km.
Die laag zou, afgezien van chroom, weinig mineralen bevatten. De oliesector heeft ofiolietlagen altijd gemeden. De vondst van waterstof verandert dat beeld wellicht. De onderzoekers gokken dat er onder de mijn 5000 tot 50 000 ton waterstof zou kunnen liggen. Dat gas zou dan ontstaan zijn uit reacties tussen mineralen en zich in de loop der tijden hebben verzameld in de ruimtes en poriën van de ofiolietgesteentes. Ik kan zo gauw niet bedenken welke reacties tussen mineralen waterstof kunnen opleveren (maar ik ben dan ook nooit een vooraanstaand scheikundige geworden). Hoe dan ook: de jacht op waterstof kan beginnen…

Bron: Scinexx