De snelheid van gletsjers rond de Amundsenzee tussen 2017 en 2021 in meters per jaar gebaseerd op Sentinel-1-beelden (afb: Davison et. al)
Onderzoekers van de universiteiten van Leeds en Utrecht schatten dat tussen 1996 en 2022 de oevers van de Amundsenzee in West-Antarctica ruim driebiljoen ton ijs zijn kwijtgeraakt. Als je die hoeveelheid op het oppervlak van Londen kwijt wil dan zou daar een ijslaag van twee kilometer voor nodig zijn, becijferden ze.
Een deel van de watervoorraad op aarde is opgeslagen in vaste vorm (sneeuw en ijs). Als die watervoorraad vloeibaar zou worden dan zou de zeespiegel met meer dan 1 m stijgen, stelt het persbericht. Onderzoekers rond Benjamin Davison van de universiteit van Leeds (VK) eens de massabalans van water rond de Amundsenzee in het westen berekend: hoeveel sneeuw en ijs komt er bij en hoeveel daarvan verdwijnt als vloeibaar water de zee in of verdwijnen in de vorm van smeltende ijsbergen?
Ze kwamen uit op een een verlies van 3 331 miljard ton tussen 1996 en 2022. Daarmee steeg het gemiddelde zeepeil 9 mm. De opwarming van het zeewater en de veranderingen van de zeestromen zouden daarvan de belangrijkste oorzaken zijn.
Davison: “De twintig gletsjers in West-Antarctica hebben een ontzettende hoeveelheid ijs (en sneeuw; as) verloren in de laatste kwarteeuw en er is geen aanwijzing dat dat gaat veranderen. (…) Als de zeespiegel aanmerkelijk stijgt dan krijgen veel mensen op aarde te maken met grote overstromingen.”
De onderzoekers maakten bij hun onderzoek onder meer gebruik van satellietbeelden van de Sentinel-1 en van rekenmodellen voor luchtstromingen. Ze hielden (uiteraard, zou ik=as zeggen) rekening met extreme sneeuwval in sommige periodes in die 25 jaar. Soms waren er echter ook droogteperiodes (sneeuwdroogte). Die extreme weersomstandigheden waren soms tot de helft verantwoordelijk voor het ijsverlies.
Zo vielen er in de winters van 2019 en 2020 (de zomers op het Noordelijk Halfrond) erg veel sneeuw. Die deed de vast/vloeibaarbalans naar vast verschuiven (de helft van het verlies in een gemiddeld jaar). De onderzoekers zagen een grote veranderlijkheid in de massabalans.
Satellietbeelden
Dit soort onderzoek leunt steeds zwaarder op satellietbeelden. Satellieten zoals de Europese Sentinel-1, waar de onderzoekers van maakten, kunnen ook beelden maken tijdens de lange poolnacht en door wolken heen. Daarmee kunnen de afkalving en snelheid van gletsjers worden gemeten. Niet alleen op en rond de Noordpool verdwijnt ijs snel maar ook op en rond de veel kouder Zuidpool verandert de ijssituatie razendsnel, constateren de onderzoekers.
Bron: Science Daily