De voorlopige resultaten van het Esecaflorproject (afb: Lucy Rowland et al./Nature Ecology & Evolution)

Door droogte veroorzaakte sterfte zal naar verwachting leiden tot aanzienlijk verlies van biomassa in het Amazonegebied, zeggen onderzoeksters die een langjarig onderzoek (het Esecaflor-project) uitvoeren naar de effecten van droogte op tropische regenwouden. Ze dekten delen van het regenwoud af met kunststof platen waardoor die vegetatie daar minder water kreeg en vergeleken de ontwikkelingen daarvan met de toestand in het nabijgelegen onbedekte regenwoud. De onderzoeksters hebben nu voorlopige resultaten gepubliceerd van de eerste 22 jaar. Ze stellen dat een stuk regenwoud in het Amazonegebied, dat meer dan twee decennia aan grootschalige (experimentele) droogte werd blootgesteld, ecohydrologische stabiliteit bereikte, maar wel met een geringere biomassavolume.
Na verhoogde boomsterfte gedurende de eerste 15 jaar, zorgden structurele veranderingen op ecosysteemniveau ervoor dat de resterende bomen geen droogtestress meer ondervonden. Het verlies van de grootste bomen leidde tot een verhoogde waterbeschikbaarheid voor de resterende bomen, waardoor de biomassa in de laatste zeven jaar van het experiment stabiliseerde.
“Het bos leek aanvankelijk bestand tegen de droogte”, aldus ecologe Lucy Rowland van de universiteit van Exeter. Daar kwam echter na ongeveer acht jaar verandering in. “We zagen een enorme afname van de biomassa, grote verliezen en sterfte van de grootste bomen”, aldus Rowland. Dit resulteerde in een verlies van ongeveer 40% van het totale gewicht van de vegetatie en de daarin opgeslagen koolstof uit het perceel.

Stabilisering

Uiteindelijk, na de eerste 22 jaar, is de toestand in de droge(re) delen gestabiliseerd.
Hydraulische variabelen die verband houden met fysiologische stress, zoals sapstroom en weefselwatergehalte, convergeerden naar de waarden die werden waargenomen in een overeenkomstig niet-droog controlebos. Dat wijst op hydraulisch ‘evenwicht’, schrijven de onderzoeksters.

Hoewel het systeem door de droogte niet instortte, resulteerde die ecohydrologische stabilisering in een bos met minder biomassa en (dus) een lager koolstofopname in hout. Het lijkt er op dat tropische regenwouden bestand zijn tegen aanhoudende droogte, schrijven de onderzoeksters, maar dan wel in een toestand waarin het regenwoud minder koolstof vastlegt dan in in minder droge tijden.

Bron: phys.org