Ondanks de terugtrekking van de Amerikaanse federale overheid uit het klimaatakkoord blijft de wereldwijde ambitie om de broeikasgasuitstoot te verminderen en netto-nul te bereiken intact, met toezeggingen van steden, regio’s en bedrijven die gestaag toenemen, zou blijken uit Net Zero Stocktake 2025. De jaarlijkse beoordeling van de Net Zero Tracker (NZT) – die zowel de kwantiteit als de kwaliteit van wereldwijde klimaatverbintenissen beoordeelt – concludeert dat 77% van het wereldwijde bruto-binnenlands product nog steeds wordt gedekt door nationale netto-nulbeloftes. Toch is niet alles rozengeur en maneschijn, waarschuwen de onderzoekersters.
Netto-nuldoelstellingen blijven een bepalend kenmerk van de wereldeconomie, waarbij een duidelijke meerderheid van de grootste beursgenoteerde bedrijven in de Global Forbes 2000 doelen heeft gesteld en deze veelal met plannen ondersteunt. Op basis van de omzet wordt $ 36,6 biljoen, oftewel 70% van de omzet in de Forbes Global 2000-lijst, gedekt door de netto-nuldoelstellingen van beursgenoteerde bedrijven.
Het stellen van doelstellingen blijft toenemen in Azië, met name in China (48 naar 60), India (29 naar 34), Japan (van 184 naar 199), Zuid-Korea (41 naar 48), Taiwan (26 naar 35) en Thailand (11 naar 15).
Wereldwijd ondersteunt meer dan twee derde van de Forbes Global 2000-bedrijven met netto-nuldoelstellingen (860/1245) deze met plannen.
De Stocktake geeft aan dat duidelijkere normen, een gestage toename van nationale klimaatregulering en de vastberadenheid van bedrijven om hun investeringen te beschermen samen de aanhoudende stijging van de netto-nuldoelstellingen stimuleren.

“Van de verwoestende branden in Los Angeles tot de overstromingen in Pakistan, 2025 heeft laten zien waarom het bereiken van netto nul, de enige manier om de stijgende temperaturen te stoppen, zo urgent is”, zegt John Lang, hoofd van de Net Zero Tracker. “Geruchten over een ‘netto-nulrecessie’ zijn overdreven. Terugkrabbelen beperkt zich tot fossiele brandstoffen en hun financiers, terwijl meer bedrijven de overstap maken van afvinken naar echte emissiereducties – een langverwachte verandering.”

Saskia Straub, analist bij het NewClimate Institute, stelt dat tien jaar na het Klimaatakkoord van Parijs netto-nul een breed geaccepteerde gedeelde ambitie en visie is geworden voor bedrijven, regio’s en steden. “Toonaangevende bedrijven zijn al begonnen met het uitvoeren van plannen om de doelstellingen te ondersteunen. De boodschap is duidelijk: het is tijd voor anderen om in te halen, anders lopen ze het risico achter te blijven.”
Doordat de VS hun federale netto-nuldoelstelling lieten varen, daalde de wereldwijde netto-nuldekking, gemeten naar nationale toezeggingen, van 93% naar 77% van het bbp, maar subnationale en bedrijfsleiders in de VS hebben het momentum vastgehouden. Zo blijven negentien Amerikaanse staten zich inzetten voor netto-nul. Als de staatsdoelen worden meegerekend, stijgt de wereldwijde netto-nuldekking naar 83% van het wereldwijde bbp.
De netto-nultoezeggingen van Amerikaanse bedrijven zijn het afgelopen jaar met 9% gestegen: van 279 naar 304, inclusief nieuwe toezeggingen van eBay, Merck & Co en Goodyear. Deze 304 bedrijven zijn goed voor $ 12 biljoen aan wereldwijde omzet – 64% van de geschatte Amerikaanse bedrijfsomzet, het grootste absolute aandeel wereldwijd.
Meer dan de helft (52%) van de grootste Amerikaanse bedrijven heeft nu netto-nuldoelstellingen. Sybrig Smit, analist bij het NewClimate Institute: “De aanhoudende groei van het netto-nulmomentum laat zien dat de meeste leiders de ernst van de klimaatcrisis en de wetenschappelijke noodzaak tot actie begrijpen. Met minder dan de helft van het kritieke decennium nog te gaan, ondermijnt de geleidelijke vooruitgang onze kans op een leefbare wereld. Plannen moeten dringend worden verbeterd om de omslag te maken van beloftes naar daadwerkelijke uitvoering.”

69% van de nationale overheden en territoria (137/198), waaronder de EU, heeft zich aan hun netto-nulbelofte gehouden. 67% van de nationale netto-nulverbintenissen is nu vastgelegd in wetgeving of formeel beleid, de sterkste vorm van toezegging, tegenover 52% in 2024. 2,55 miljard mensen vallen nu onder de netto-nuldoelstellingen van hun steden, staten en regio’s – tegenover 497 miljoen in 2020, een meer dan vervijfvoudiging. Steeds meer organisaties sluiten zich aan bij de netto-nulinspanning, maar nog steeds zijn er maar weinigen klaar voor.

Kwaliteit te laag

Hoewel de toezeggingen blijven toenemen, blijft de kwaliteit van de netto-nulstrategieën achter. NZT’s beoordeling van de integriteitscriteria van de startlijn laat een minimale vooruitgang zien in het afgelopen jaar. 7% van de netto-nuldoelstellingen van bedrijven (90 van de 1245) voldoet aan de integriteitscriteria, hoewel het aantal bedrijven aan de startlijn in 12 maanden is verdubbeld van 45. 4% van de netto-nuldoelstellingen van steden (13 van de 337) voldoet aan de integriteitscriteria – ongewijzigd sinds 2024, hoewel de netto-nuldekking is gestegen van 271 steden naar 337. 6,5% van de regio’s (14 van de 216) voldoet aan de integriteitscriteria, een stijging ten opzichte van 3,5% sinds 2024, hoewel de netto-nuldekking is gestegen van 186 naar 216 regio’s.
Thomas Hale, hoogleraar in Oxford stelt dat Amerikaanse bedrijven weten dat ze gelijke tred moeten houden met de EU, China en andere regio’s waar klimaatbeleid steeds meer de concurrentiekracht vormgeeft. “Netto-nul is minder een politiek strijdtoneel en meer een strijd om toekomstige markten, investeringen en om banen veilig te stellen. ”
Opvallend genoeg laat de Stocktake ook zien dat bijna de helft (1 548/3 885) van de beoordeelde subnationale overheden en bedrijven nog steeds geen emissiereductiedoelstelling heeft vastgesteld. 424 bedrijven opereren zonder emissiereductiedoelstelling. Steve Smith, uitvoerend directeur van Oxford Net Zero en CO2RE, stelt: “Het is 2025. Als een groot bedrijf, stad of staat nog steeds geen doelstelling of plan heeft om deel uit te maken van een klimaatveilige toekomst, moet je je afvragen of ze hun eigen economische en ecologische kansen, en die van de wereld, op het spel zetten.”

Risico’s

De Stocktake voor 2025 besteedt speciale aandacht aan natuur en landgebruik, waarbij de nadruk ligt op de afhankelijkheid van bedrijven van op de natuur gebaseerde oplossingen en trends in voedsel en landbouw. Ongeveer een derde van de bedrijven met netto-nuldoelstellingen is van plan gebruik te maken van op de natuur gebaseerde koolstofverwijdering, zoals herbebossing of herstel van veengebieden.
Toch stelt slechts 4% duidelijke, afzonderlijke doelstellingen voor koolstofverwijdering, een belangrijke transparantiemaatregel die kan helpen voorkomen dat bedrijven te afhankelijk worden van schaarse koolstofverwijderingen en laat zien hoe serieus een bedrijf het neemt met het direct verminderen van emissies.
Onder ’s werelds 30 grootste voedings- en landbouwbedrijven is het aantal klimaatdoelen in 2025 stabiel gebleven, maar de focus verschuift. Kortetermijndoelen worden geschrapt of uitgesteld, langetermijnbeloftes – vaak afgestemd op de nieuwe FLAG-richtlijnen (Forest, Land and Agriculture) van de SBTi – komen steeds vaker voor.
Steeds meer bedrijven zijn van plan hun doelen te halen door middel van landgebaseerde verwijdering. Deze brengen voordelen met zich mee voor biodiversiteit en ecosystemen, maar kunnen geen vervanging zijn voor diepgaande, structurele emissiereducties van fossiele brandstoffen.

Bron: phys.org