De verwachte oogsten van verschillende gewassen (tarwe, maïs, rijst, sojabonen, gerst en cassave) in 2100 rekening houdend met aanpassing door boeren en hogere inkomens (afb: Andrew Hultgren et al./Nature)
Het wereldwijde voedselsysteem wordt bedreigd door een versnelde aardopwarming, stellen onderzoekers, zelfs als boeren zich proberen zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden. In tegenstelling tot eerdere studies die suggereerden dat opwarming de wereldwijde voedselproductie zou kunnen verhogen, schatten de onderzoekers nu dat elke extra graad Celsius opwarming gemiddeld het vermogen van de wereld om voedsel te produceren met 120 calorieën per persoon per dag zal verminderen, oftewel 4,4% van de huidige dagelijkse consumptie.
“Wanneer de wereldwijde productie daalt, worden consumenten getroffen omdat de prijzen stijgen en het moeilijker wordt om aan voedsel te komen en onze gezinnen te voeden”, aldus Solomon Hsiang, hoogleraar milieusociale wetenschappen aan de Stanforduniversiteit. “Als het klimaat met 3°C opwarmt, is dat in feite alsof iedereen op aarde het ontbijt opgeeft.” Dat is een hoge prijs voor een wereld waar meer dan 800 miljoen mensen soms een dag of langer zonder voedsel zitten vanwege onvoldoende toegang.
“Plaatsen in het Midwesten (van de VS; as) die zeer geschikt zijn voor de huidige maïs- en sojaproductie, worden gewoon hard getroffen door een zeer opwarmende toekomst”, stelt medeonderzoeker Andrew Hultgren van de universiteit van Illinois. “Je begint je af te vragen of de Corn Belt in de toekomst nog de Corn Belt zal zijn.” Beide onderzoekers werkten de afgelopen acht jaar samen met meer dan een dozijn wetenschappers aan de analyse in het kader van het project klimaateffectlab.
De studie is gebaseerd op observaties uit meer dan 12 000 regio’s in 55 landen. De onderzoekers analyseerden de kosten en opbrengsten van adaptatie voor gewassen die tweederde van de calorieën van de mensheid leveren: tarwe, maïs, rijst, sojabonen, gerst en cassave.
Eerdere studies hielden geen rekening met realistische aanpassing door boeren en gingen uit van ‘perfecte’ adaptatie of helemaal geen adaptatie. De nieuwe studie is de eerste die systematisch meet in hoeverre boeren zich aanpassen aan veranderende omstandigheden. In veel regio’s wisselen ze bijvoorbeeld van gewasvariëteit, verschuiven ze plant- en oogstdata, of passen ze het gebruik van meststoffen aan.
Deze aanpassingen zullen ongeveer een derde van de klimaatgerelateerde verliezen in 2100 compenseren als de emissies blijven stijgen, maar als de rest hetzelfde blijft. “Elke mate van opwarming, zelfs rekening houdend met aanpassing, resulteert in wereldwijde productieverliezen in de landbouw”, aldus Hultgren.
Grootste verliezen
De grootste verliezen doen zich in de moderne ‘graanschuren’ die nu genieten van ’s werelds beste groeiomstandigheden en in gemeenschappen die afhankelijk zijn van zelfvoorzienende landbouw die afhankelijk zijn van kleine cassaveoogsten. Wat betreft de voedselproductiecapaciteit van basisgewassen, concluderen de onderzoekers dat tegen 2100 de opbrengstverliezen gemiddeld 41% kunnen bedragen in de rijkste regio’s en 28% in de regio’s met de laagste inkomens.
Op basis van een rekenmodel schatten ze op een kans van 50% dat de wereldwijde rijstopbrengsten zullen toenemen op een warmere planeet, grotendeels omdat rijst profiteert van warmere nachten, terwijl de kans dat de opbrengsten tegen het einde van de eeuw zullen dalen, varieert van ongeveer 70% tot 90% voor elk van de andere basisgewassen.
Nu de aarde al ongeveer 1,5°C warmer is dan in het voorindustriële tijdperk, hebben boeren in veel gebieden te maken met langere droogteperiodes, ongebruikelijke hittegolven en grillig weer dat de opbrengsten ondermijnt, zelfs wanneer zaken zoals meststoffen en water verbeteren.
De onderzoekers berekenden met behulp van het rekenmodel toekomstige opbrengsten onder een reeks opwarmings- en aanpassingsscenario’s. Ze schatten dat de wereldwijde gewasopbrengsten tegen 2100 met 11% zouden dalen als de emissies snel dalen tot netto nul en met 24% als de emissies ongecontroleerd doorstijgen.
2050
Op de kortere termijn, tegen 2050, schatten de auteurs dat klimaatverandering de wereldwijde gewasopbrengsten met 8% zal verlagen, ongeacht hoeveel de emissies de komende decennia stijgen of dalen. Dat komt doordat koolstofdioxide-emissies in de atmosfeer blijven hangen, warmte vasthouden en en daar honderden jaren schade blijven aanrichten. Hultgren: “Als we die schade op de lange termijn negeren, kennen we er een economische waarde van nul aan toe, en dat is duidelijk verkeerd.”
De onderzoekers werken samen met het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties om de nieuwe inzichten in klimaatrisico’s te verspreiden onder overheden over de hele wereld en ze ontwikkelen een systeem om gemeenschappen te identificeren die het grootste risico lopen op opbrengstdalingen en waar gerichte ondersteuning het meest effectief kan zijn. Hsiang: “We richten ons op hoe we ervoor kunnen zorgen dat dit niet onze toekomst is, zelfs als we onze zaken op het gebied van emissies niet op orde krijgen.”
Bron: phys.org