De steeds snellere afkalving van de ooit stabiele Steenstrupgletsjer (afb: Chudley et. al/Nature)

De zeetemperaturen stijgen met de aardtemperatuur mee. Een van de ooit stabielste gletsjers op Groenland is bezig in hoog tempo te verdwijnen, zo vonden Amerikaanse onderzoekers. De Steenstrupgletsjer is nu zo’n 8 km en eenvijfde dunner. Tussen 2018 en 2021 is de hoeveelheid ijs die weggesmolten is verdubbeld, waarmee de gletsjer in de top van de 10% snelst verdwijnende gletsjers is gaan behoren.
De Steenstrupgletsjer is onderdeel van de ijslaag op Groenland die zo’n 80% van Groenland bedekt. De laatste jaren gingen het bij het ijsverlies vooral om gletsjers die contact hebben met de oceanen, waarvan steeds grotere stukken afbraken en wegdreven. IJsdeskundigen denken dat de recente ontwikkelingen zijn aangewakkerd door opwarmend zeewater dat in de Groenlandse fjorden wordt gedreven en daarmee de stabiliteit van lokale gletsjers ondermijnt.

“Tot 2016 was er niets interessants aan de Steenstrupgletsjer”, zegt Thomas Chudley.. “Er waren genoeg gletsjers die sinds de jaren ’90 drastisch geslonken waren en het zeepeil lieten stijgen, maar die deed dat niet.” De gletsjer leek niet gevoelig voor de stijgende temperaturen, waarschijnlijk door zijn geïsoleerde positie.
Chudley en zijn medeonderzoekers zagen echter op satellietbeelden dat ook die stabiele gletsjer kwijnende was als gevolg van eigenaardigheden in dieper oceaanwater. “Nu stellen we dat dat waarschijnlijk komt door de stijgende oceaantemperaturen. De verdwijnsnelheid is in een paar jaar verviervoudigd. Dat stelt ons voor nieuwe vragen over hoe snel grote ijsmassa’s reageren op de klimaatverandering.”

Natte voeten

Groenland en Antarctica zullen er eeuwen over doen om al hun ijs kwijt te raken. Als de ijslaag op Groenland helemaal smelt, dan zou het zeepeil met ruim 7,5 m stijgen. Antarctica bergt meer ijs. Als dat allemaal smelt dan stijgt het zeepeil met zo’n 60 m (Chudley heeft het, gadbetert, over voeten 25 en 200 respectievelijk). Nu woont zo’n 10% van de wereldbevolking in kustgebieden. Die zullen dan ‘natte voeten’ krijgen en erger.

Chudley: “Wat er nu op Groenland gebeurt is de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn. Dat kan ook gebeuren in West-Antarctica de komende eeuwen.” Daarom, zo beklemtoont hij, is dit soort onderzoek van groot belang voor de mensheid.

Bron: Science Daily