Kustbewoners ook bij 1,5°C stijging niet veilig voor stijgende zeespiegel

IJssmeltmechanismes

Verschillende mechanismes waardoor het ijs door de aardopwarming versneld smelt (afb: Chris Stokes et al./Nature Communications Earth & Environment)

Wetenschappers waarschuwen dat de wereld de komende eeuwen te maken kan krijgen met een grote zeespiegelstijging van enkele meters of zelfs erger, zelfs als de ‘ambitieuze’ doelstelling om de opwarming van de aarde tot 1,5 °C te beperken, wordt gehaald. Bijna 200 landen hebben bijna tien jaar geleden in Parijs beloofd te proberen de opwarming van de aarde tot 1,5 °C te beperken, maar dat is geen geruststellend doel voor kustbewoners. De onderzoekers kwamen tot die uitspraak na bestudering van de meest recente studies over hoe de ijskappen veranderen en hoe ze in het verleden zijn veranderd. Elke fractie van een graad minder opwarming zou de risico’s al aanzienlijk beperken, stellen ze. Lees verder

IJsmassa Antarctica tussen 2021 en 2023 weer gegroeid

Grace-Fo-satelliet

Grace-Fo-satelliet (afb: NASA)

Geofysici die metingen van het zwaartekrachtveld via de Grace-satelliet en diens opvolger Grace-FO sinds 2002 (Gravity Recovery and Climate Experiment – Follow-On) van de aarde hebben uitgevoerd, ontdekten tot hun verbazing dat de massa van het ijs op de Zuidpool weliswaar is afgenomen sinds de metingen met deze satellieten enkele decennia geleden begonnen, maar dat deze tussen 2021 en 2023 weer is toegenomen, zelfs aanzienlijk. Dat klinkt eigenaardig in een opwarmende aarde. Aan een verklaring wagen de onderzoekers zich niet. Lees verder

“Vulkanen op Antarctica kunnen door smelten ijs actief worden”

De Erebusvulkaan op Antarctica

De Erebusvulkaan op Antarctica (afb: WikiMedia Commons)

Antarctica is vrijwel geheel bedekt met een vaak kilometers dikke sneeuw- en ijslaag. Daaronder bevinden zich bergketens met vulkanen. Die zouden wel eens actief kunnen worden als er door de aardopwarming steeds meer ijs verdwijnt, stellen wetenschapsters. Lees verder

Minder zeeijs rond Antarctica zorgt voor meer stormen

Zeeijsverlies Antarctica juni&juli 2023 tov gemiddelde 1991/2020

Het zeeijsverlies in juni en juli 2023 ten opzichte van het gemiddelde van 1991 tot 2020 (afb: Simon Josey et al./Nature)

Het gaat niet goed met het zeeijs rond het koudste deel van de aarde (Antarctica). In de winter van 2023 verminderde het zeeijsoppervlak rond dit continent. Die afname is volgens onderzoekers rond Simon Josey van het oceanografisch centrum in Southampton (VK) een belangrijk nieuwe bron van warmteafgifte van de oceanen aan de atmosfeer en waardoor stormen op een rond Antarctica vaker zullen voorkomen. Lees verder

Antarctica lijkt midden in de winter in ‘brand’ te staan

Zuidpool oververhit

Zuidpool beleeft een winterse hittegolf (afb: climatereanalyzer.org)

Antarctica beleeft momenteel een ongewone hittegolf. Zelfs in het normaal bitterkoude Oost-Antarctica liggen de temperaturen sinds midden juli  tot 28°C boven het wintergemiddelde, zo blijkt uit metingen. In plaats van de -50°C tot -60°C die normaal is voor de Zuid-Antarctische winter, is het op veel plaatsen slechts een milde -15°C tot -20°C. graden, zo meldt het Europese klimaatmeetsysteem Copernicus. Dit is de tweede Antarctische hittegolf in twee jaar. Lees verder

IJslaag op Antarctica zou twee keer meer smeltwater bevatten dan gedacht

Smeltwater en sneeuwpap op Antarctica

Er is veel meer smeltwater op de Antarctische ijslaag in de zomer dan gedacht (afb: univ. van Cambridge/Scottinstituut)

Die geweldige ijslaag op het zuidelijkste continent, Antarctica zou twee keer meer water bevatten dan tot nu toe aangenomen. Sneeuwpap maakt in de zomer meer dan de helft (57%) van al het smeltwater op het Antarctische vasteland uit, zagen onderzoekersters rond Rebecca Dell van de universiteit van Cambridge. De rest bestaat uit water in meren en vijvers op het ijs. Het is niet duidelijk wat dit voor de gehanteerde rekenmodellen betekent. Lees verder

Ligt er onder de ijskap nog een gevaarlijk kantelpunt?

Antarctica (NASA)

Antarctica (afb: NASA)

Alexander Bradley van de Britse Antarctica-onderzoeksgroep en wiskundige Ian Hewitt van de universiteit van Oxford hebben een rekenmodel ontwikkeld voor het wegsmelten van de ijslaag op Antarctica. Aan de hand van dat model kwamen ze tot de veronderstelling dat er onder de ijslaag een nieuw kantelpunt ligt waardoor, als dat overschreden wordt, grote hoeveelheden water in de wereldzeeën terecht zullen komen, gepaard gaand met een grote zeespiegelstijging. Volgens het tweetal is het niet goed mogelijk dat omslagpunt vast te stellen aan de hand van bepaalde waarschuwende indicatoren. Lees verder

Oceaanstromen kunnen nekslag voor ijslaag Antarctica zijn

Tottenijsplaat Antarctica

De Tottenijsplaat op Antarctica (afb: Yoshihiro Nakayama)

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Hokkaido hebben mede aan de hand van model-berekeningen en waarnemingen vanuit een helicopter het stevige vermoeden gekregen dat oceaanstromen een belangrijke factor zijn bij het verlies van de ijslaag op Antarctica. Met de grootschalige smelt van het ijs op het ijzige continent zou de zeespiegel meters kunnen stijgen. Lees verder

Verschil in ijssmelt op polen gevolg van windveranderingen (?)

IJssmelt door neerwaartse winden Groenland

Percentage ijssmelt door neerwaartse winden op Groenland tussen 1961 en 2019 (afb: Michael Laffin et. al/GRL)

Het ijs op en rond de Noordpool smelt steeds sneller, op de Zuidpool vertraagt dat. Onderzoekers van de Utrechtse universiteit en van de universiteit van Californië in Irvine denken te weten hoe dat komt. Dat zou aan de wind liggen, veronderstellen ze. Lees verder

Zeeijsoppervlak rond Antarctica in september het laagst ooit gemeten

Zeeijsoppervlak Antarctica op 10 sep 23

Het zeeijsoppervlak rond Antarctica op 10 sep 2023. De oranje lijn is het gemiddelde tussen 1981 en 2010 (afb: NSIDC)

’s Winters als het donker is op de Zuidpool en het op het Noordelijk Halfrond zomer is, wast het ijs rond Antarcticaweer aan. Dit jaar is die aanwas zo’n 1,03 km2 lager dan het de laagste aanwas rond Antarctica ooit gemeten. Lang is gedacht dat de Zuidpool zich ‘kraniger’ weerde tegen de aardopwarming dan het Noordpoolgebied, maar de ontwikkelingen de laatste jaren tonen een ander beeld. Lees verder