IJslaag op Antarctica zou twee keer meer smeltwater bevatten dan gedacht

Smeltwater en sneeuwpap op Antarctica

Er is veel meer smeltwater op de Antarctische ijslaag in de zomer dan gedacht (afb: univ. van Cambridge/Scottinstituut)

Die geweldige ijslaag op het zuidelijkste continent, Antarctica zou twee keer meer water bevatten dan tot nu toe aangenomen. Sneeuwpap maakt in de zomer meer dan de helft (57%) van al het smeltwater op het Antarctische vasteland uit, zagen onderzoekersters rond Rebecca Dell van de universiteit van Cambridge. De rest bestaat uit water in meren en vijvers op het ijs. Het is niet duidelijk wat dit voor de gehanteerde rekenmodellen betekent. Lees verder

Ligt er onder de ijskap nog een gevaarlijk kantelpunt?

Antarctica (NASA)

Antarctica (afb: NASA)

Alexander Bradley van de Britse Antarctica-onderzoeksgroep en wiskundige Ian Hewitt van de universiteit van Oxford hebben een rekenmodel ontwikkeld voor het wegsmelten van de ijslaag op Antarctica. Aan de hand van dat model kwamen ze tot de veronderstelling dat er onder de ijslaag een nieuw kantelpunt ligt waardoor, als dat overschreden wordt, grote hoeveelheden water in de wereldzeeën terecht zullen komen, gepaard gaand met een grote zeespiegelstijging. Volgens het tweetal is het niet goed mogelijk dat omslagpunt vast te stellen aan de hand van bepaalde waarschuwende indicatoren. Lees verder

Oceaanstromen kunnen nekslag voor ijslaag Antarctica zijn

Tottenijsplaat Antarctica

De Tottenijsplaat op Antarctica (afb: Yoshihiro Nakayama)

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Hokkaido hebben mede aan de hand van model-berekeningen en waarnemingen vanuit een helicopter het stevige vermoeden gekregen dat oceaanstromen een belangrijke factor zijn bij het verlies van de ijslaag op Antarctica. Met de grootschalige smelt van het ijs op het ijzige continent zou de zeespiegel meters kunnen stijgen. Lees verder

Verschil in ijssmelt op polen gevolg van windveranderingen (?)

IJssmelt door neerwaartse winden Groenland

Percentage ijssmelt door neerwaartse winden op Groenland tussen 1961 en 2019 (afb: Michael Laffin et. al/GRL)

Het ijs op en rond de Noordpool smelt steeds sneller, op de Zuidpool vertraagt dat. Onderzoekers van de Utrechtse universiteit en van de universiteit van Californië in Irvine denken te weten hoe dat komt. Dat zou aan de wind liggen, veronderstellen ze. Lees verder

Zeeijsoppervlak rond Antarctica in september het laagst ooit gemeten

Zeeijsoppervlak Antarctica op 10 sep 23

Het zeeijsoppervlak rond Antarctica op 10 sep 2023. De oranje lijn is het gemiddelde tussen 1981 en 2010 (afb: NSIDC)

’s Winters als het donker is op de Zuidpool en het op het Noordelijk Halfrond zomer is, wast het ijs rond Antarcticaweer aan. Dit jaar is die aanwas zo’n 1,03 km2 lager dan het de laagste aanwas rond Antarctica ooit gemeten. Lang is gedacht dat de Zuidpool zich ‘kraniger’ weerde tegen de aardopwarming dan het Noordpoolgebied, maar de ontwikkelingen de laatste jaren tonen een ander beeld. Lees verder

Zelfs in de ooit stabiele Zuidpool verandert het klimaat razendsnel

Hiitegolf op Antarctica

Extreem hete dag op 18 maart 2022 in/bij Dome C op Antarctica (afb: @RARohde)

Dat de situatie in het Noordpoolgebied desastreus is, is al jaren bekend, maar nu blijkt ook de situatie in het Zuidpoolgebied razendsnel te veranderen. Een groep onderzoekers heeft de opmerkelijke veranderingen, onder meer waargenomen door satellieten, nu op een rijtje gezet en dat stemt niet vrolijk. Antarctica lijkt Arctica achterna te gaan als we kijken naar de effecten van de aardopwarming. Het smelten van het ijs op de Zuidpool zal veel groter effect hebben dan op de Noorpool, aangezien daar veel meer landijs is dan in het Noordpoolgebied en gesmolten landijs de voornaamste bron is van de zeespiegelstijging.
Lees verder

Maandag wereldwijd de warmste dag ooit gemeten

Poolstation Vernadski

Poolstation Vernadski op Antarctica (afb: WikiMedia Commons)

Afgelopen maandag 3 juli was het volgens de Amerikaanse meteorologische dienst met 17,01°C wereldwijd de warmste dag ooit gemeten. Verantwoordelijk voor dat record waren hittegolven in verschillende delen van de wereld, waaronder ook de Zuidpool. Daarmee is het record van augustus 2016 (16,92°C) gebroken. Lees verder

Voorheen stabiele gletsjer op Groenland verdwijnt snel

Afkalving Steenstrupgletsjer op Groenland

De steeds snellere afkalving van de ooit stabiele Steenstrupgletsjer (afb: Chudley et. al/Nature)

De zeetemperaturen stijgen met de aardtemperatuur mee. Een van de ooit stabielste gletsjers op Groenland is bezig in hoog tempo te verdwijnen, zo vonden Amerikaanse onderzoekers. De Steenstrupgletsjer is nu zo’n 8 km en eenvijfde dunner. Tussen 2018 en 2021 is de hoeveelheid ijs die weggesmolten is verdubbeld, waarmee de gletsjer in de top van de 10% snelst verdwijnende gletsjers is gaan behoren. Lees verder

Op sommige plekken Groenland 8°C warmer dan normaal

Gevolgen klimaatverandering

Van boven naar onder: verdwijning van bos in het Harzgebergte (D), de verbleking van het koraalrif en het verdwijnen van sneeuw en ijs op Groenland (afb: Google)

De afgelopen maand was een van de warmste die ooit gemeten is. Dat geldt voor de hele wereld, maar dat was vooral in Groenland goed te merken. Daar lagen de temperaturen in september soms wel zo’n 8°C boven het gemiddelde van de laatste drie decennia. Volgens onderzoekster Freja Vamborg was het de warmste september sedert 1979. Lees verder

Oud DNA kiezelalgen vertelt veel over invloed van klimaatverandering

IJsberg met pinguïnkolonie in Scotiazee (Thomas Ronge)

IJsberg met pinguïnkolonie in Scotiazee (afb: Thomas Ronge)

DNA ontdekt in de wateren rond de Zuidpool blijkt behoorlijk oud te kunnen zijn. Onderzoekers komen uit op zo’n miljoen jaar. Dat is niet alleen goed nieuws voor archeogenetici (die dit jaar de Nobelprijs voor geneeskunde hebben gewonnen), maar ook voor klimaatonderzoekers. Lees verder