Percentage ijssmelt door neerwaartse winden op Groenland tussen 1961 en 2019 (afb: Michael Laffin et. al/GRL)

Het ijs op en rond de Noordpool smelt steeds sneller, op de Zuidpool vertraagt dat. Onderzoekers van de Utrechtse universiteit en van de universiteit van Californië in Irvine denken te weten hoe dat komt. Dat zou aan de wind liggen, veronderstellen ze.Föhn- en katabatische (neerwaartse) winden kunnen het smelten van het ijskapoppervlak en de kwetsbaarheid van de ijsplaten door waterbreuk vergroten. Die hebben op de Groenlandse en Antarcticaijskappen nagenoeg vrij spel. De onderzoekers  gebruikten regionale klimaatmodellen van beide ijskappen om trends in neerwaartse wind en de daarmee samenhangende smelt sinds 1960 te berekenen en met elkaar te vergelijken.
Uit de resultaten blijkt dat oppervlaktesmelt door de neerwaartse wind op beide polen aanzienlijk is: Groenland rond de 27,5% en op Antarctica ruim 20% van de totale smelt. De door de wind veroorzaakte smelt is op de Antarctica met rond 32% afgenomen, terwijl de totale smelt door afnemende föhnwinden en door herstel van de ozonlaag in de stratosfeer met zo’n 16% is afgenomen.

Op Groenland, daarentegen is de windsmelt de laatste twintig jaar met ruim 11% toegenomen. Dat heeft in combinatie met een krachtigere warme golfstroom, die warm water uit het Caraïbisch gebied aanvoert, geleid tot een toename van de ijssmelt met ruim rond 34%. In relatie met de voortgaande aardopwarming heeft dat to de verschillende smeltontwikkelingen op de polen geleid.

Zeespiegelstijging

Zoals bekend leidt het smelten van landijs (niet van zeeijs) tot zeespiegelstijging. Ook de aardopwarming verhoogt de zeespiegel. De laatste 25 jaar zou de zeespiegel met 7,5 cm zijn gestegen. Als al het ijs op Groenland smelt zou de zeespiegel met zo’n 7 m stijgen. Antarctica huisvest veel meer landijs. Als alle landijs daar smelt stijgt de zeespiegel met zo’n 60 m. De stijging door opwarming zou onder de 1 m per graad Celcius liggen, volgens de Wikipedia.

Bron: Futura-Sciences