Gelekoortsmug brengt ook het knokkelkoortsvirus over

Volgens een analyse wordt meer dan de helft van de besmettelijke ziektes (58%) verergerd door de klimaatverandering. Dan praten we over ziektes zoals malaria, knokkelkoorts en de ziekte van Lyme. Daar staat tegenover dat 16% van de ziektes soms minder vaak voor zullen komen.
De onderzoekers, aangevoerd door Erik Franklin van de universiteit van Hawaii, bekeken de invloed van negen factoren die het gevolg zijn van de klimaatverandering: de aardopwarming, droogtes, hittegolven, natuurbranden, extreme neerslag en overstromingen, de opwarming van de oceanen, toenemen van het aantal stormen en de zeespiegelstijging. Daarnaast keken ze ook naar de verandering in vegetatieoppervlak door de broeikasgasuitstoot.
Ze doorvloooiden eerst de databank Google Scholar op onderzoeken naar besmettelijke ziektes en de invloed daarop van klimaatrisico’s. Dat leverde ze meer dan 77 000 titels op. Daarvan bestudeerden ze 830 artikelen wat degelijker, met als resultaat de genoemde percentages. Van de 375 besmettelijke ziektes zouden er 160 worden verergerd door de opwarming, 122 door overvloedige neerslag, 121 door overstromingen, 81 door droogtes, 71 door stormen, 71 door verandering van het vegetatieoppervlak, 43 door de oceaanopwarming, 21 door branden, 20 door hittegolven en 10 door de zeespiegelstijging.

Die ziektes worden vaak door virussen veroorzaakt (76) of door bacteriën (69) maar ook door schimmels (24). Parasieten (23) en planten (12) nemen daarbij een bescheiden plaats in, maar een van die 23 parasieten veroorzaakt malaria. Jaarlijks krijgen ruim 200 miljoen mensen malaria, waarvan een halfmiljoen overlijdt, vooral jonge kinderen.

Zoönose

Driekwart van die opkomende ziektes zijn zogeheten zoönoses (via overdracht van andere dieren zoals de malariamug die de malariaparasiet overbrengt of de tijgermug die het knokkelkoortsvirus overdraagt). Klimaatverandering zorgt voor een verandering van de micro-organismen in onze omgeving en (dus) ook in onze darmflora.

Tegenover de verergering staat ook een vermindering van 63 voor mensen besmettelijke ziektes. Zo zou de klimaatverandering het risico van bepaalde virale infecties afremmen. De meeste ziektes die worden ‘verzwakt’ door een klimaatrisicofactor, worden echter verergerd door een ander risicofactoren, noteren de onderzoekers. Zo zouden bepaalde virussen die baat hebben bij hogere temperaturen ook beter tegen het eerste verdedigingsmechanisme van ons afweerssysteem bestand zijn: de koorts.
De onderzoekers hebben ook een vrij toegankelijke webpagina geopend, waar andere onderzoekers gebruik van kunnen maken. Overigens stellen ze dat natuurlijk niet alleen de klimaatverandering effect heeft op het vóórkomen van besmettelijke ziektes. Ook het menselijke gedrag heeft daarop invloed en ontwikkelingen als verstedelijking, het personenvervoer maar ook de im- en export van goederen, waardoor ziekteverwekkers verspreid kunnen worden. Deels zijn die ontwikkelingen zelf weer een gevolg van die klimaatverandering. Hoe lang zullen er nog mensen in het Midden-Oosten en de (sub)Sahara wonen?

Bron: Le Monde