Emmisies van methaan bij de winning, vervoer en verwerking van fossiele brandstoffen in 2016 (afb: Scarpelli et.al)
Methaan is na kooldioxide het belangrijkste broeikasgas. Landen zouden aan de VN moeten doorgeven hoe groot die uitstoot is bij de winning en verwerking van fossiele brandstoffen, maar als die cijfers er al zijn zijn ze niet zeer nauwkeurig en gedetailleerd. Er is een door de NASA gefinancierd programma dat de uitstoot beter in kaart kan brengen. Nu zijn er kaarten gemaakt door onderzoekster Tia Scarpelli van Harvard en medeonderzoeksters van wie hoeveel methaan en waar in de fossiele sector de atmosfeer instuurt.
Jaarlijks komt er zo’n 97 miljoen ton methaan (CH₄) in de atmosfeer. Sinds de industriële revolutie begon zo rond 1750 is CH₄ verantwoordelijk voor zo’n 20% van het broeikaseffect. Gemeten over een periode van honderd jaar is CH₄ een dertig keer effectiever broeikasgas dan CO2.
Die uitstoot heeft deels een biologische oorsprong en wordt ook veroorzaakt door menselijke activiteiten zoals bij oliewinning, veeteelt en landbouw (vooral de rijstteelt). Daarnaast komt er ook methaan vrij bij het opdooien van de permafrost, de ‘eeuwig’ bevroren bodem, maar ook uit de oceanen door de klimaatopwarming. De winning, verwerking en opslag van fossiele brandstoffen vormen een belangrijke methaanbron (aardgas bestaat voornamelijk uit methaan).
Er is een VN-programma (UNFCCC) waarin lidstaten de emissies per sector (gas, kolen, olie) opgeven, maar veel landen geven alleen maar een totale waarde, waardoor die niet erg precies zijn. Er is, dus, een programma dat de methaanuitstoot bij de winning, het vervoer en de verwerking van fossiele brandstoffen in kaart brengt.
2016
De jongst bekende, openbare cijfers van dat programma zijn van 2016. Uit de kaarten blijkt dat de meeste uitstoot van methaan een gevolg is van de oliewinning en -verwerking in Rusland en voor aardgas zijn dat de VS. Daarbij komt de meeste methaan bij gaswinning vrij voordat het aardgas wordt gecomprimeerd om te worden vervoerd.
De kaarten werden vergeleken met de satellietwaarnemingen van GOSAT (Jap) en TROPOMI aan boord van de Sentinel-5 Precursor van de ESA door Harvardonderzoekers om naar afwijkingen te zoeken.
Een eerste conclusie is dat de uitstoot als gevolg van de winning en verwerking van fossiele brandstoffen is onderschat in Canada en de VS en dat die van kolen in China en olie en gas in Rusland zijn overschat. Dat zou kunnen liggen aan de onnauwkeurigheid van de gegevens in Rusland die te maken hebben met de compressie en het vervoer van gas. Zo moesten Scarpelli en de haren een papieren kaart uit de bibliotheek van Harvard scannen om pijpleidingen in kaart te brengen en de methaanemissies op basis van hun locatie vast te kunnen stellen.
De satellietgegevens van de methaanuitstoot geven een goed beeld van de verdeling van de emissies over de aarde. Het is, gezien de plaats van methaan in het opwarmingsproces van de aarde, belangrijk dat ook de uitstoot van methaan goed in de gaten gehouden wordt en, uiteindelijk, stevig wordt teruggebracht.
Bron: Futura-Sciences