Camp Century (afb: WikiMedia Commons)
Zo’n 416 000 jaar geleden was een groot deel van Groenland vrij van ijs en kwamen en bomen en mammoets voor. Ten minste 20% van de ijskap zou zijn gesmolten en misschien zelfs 70%. Die periode zou zo’n 16 000 hebben geduurd.
In die periode was de gemiddelde temperatuur zo’n 1,5°C boven het gemiddelde van de voorindustriële periode (voor ongeveer 1850). Inmiddels is door toedoen van de mens de gemiddelde temperatuur al met 1,2°C toegenomen, dus de situatie van destijds lijkt op de situatie nu. De oriëntatie van de aardas toen en nu zou dezelfde zijn. Daarmee lijkt nog eens bevestigd dat het klimaat op Groenland erg gevoelig is voor ontregeling.
De onderzoekers kwamen tot de conclusie na bestudering van een oude ijsboorkern van de geheime Amerikaanse basis Camp Century uit 1966. Die boorkern van 1400 m bevat ook 3 m van de sedimentlaag onder het ijs (vandaar die toevoeging van mammoets en bomen).
Die boorkern is wel bekeken en er is aan gemeten, maar werd daarna vergeten en op de een of andere manier in 2017 ‘herontdekt’. Daar bleek toen uit dat de ijslaag in de laatste miljoen jaar ten minste een keer compleet verdween op een groot deel van Groenland.
Minder kooldioxide
Er zijn overeenkomsten tussen toen en nu, maar een belangrijke factor is behoorlijk verschillend: de kooldioxideconentratie in de atmosfeer. Die was destijds zo’n 280 delen per miljoen tegen 420 nu. “Dat betekent dat er nu meer energie is (wordt vastgehouden; as) en dat de ijssmelt katastrofaler zal zijn op de middellange termijn (dan toen; as)”, zegt medeonderzoeker Jean-Louis Tison van de Université Libre in Brussel.
Het VN-klimaatforum schat dat er tussen 1990 en 2020 per saldo zo’n 4 890 miljard ton ijs op Groenland is weggesmolten, 1,4% van de ijskap. Daardoor is het zeepeil met 14 mm gestegen. Het ergste voor mens, natuur en kustbewoners moet wat dat betreft nog komen…