In de Franse krant Le Monde lees je, vooral in Tribune, veel vaker dan in welke medium dat mij ook onder ogen komt verstandige verhalen en betogen over de klimaatverandering. Een paar weken geleden riepen geleerden op een ‘Manhattanproject’ in te richten om de klimaatverandering de baas te worden.
Die naam was natuurlijk niet echt een klapper (in het Manhattanproject werd de atoombom ontwikkeld die uiteindelijk op Nagasaki en Hirosjima werd gegooid), maar in een nieuwe bijdrage in Tribune betogen collega-wetenschappers dat de Manhattaners de problemen wel met een erg ‘smalle blik’ bekijken. Klimaatverandering is bij lange na niet het enige probleem waarmee de mens zichzelf heeft opgezadeld, stellen ze. De mens is bezig een groot deel van het leven op aarde te vernietigen.Alles is gericht op het handhaven van de groei, stellen de wetenschappers in het nieuwe artikel. De mens verspilt eindige grondstoffen en produceert afval waar de ecosystemen geen weg mee weten. Die ecosystemen verdwijnen dan ook in een ongekend hoog tempo. We verbruiken en verspillen simpelweg te veel en daar zullen we iets aan moeten doen.
Een groot probleem is dat de Manhattaners hun heil vooral in de technologie zoeken, vinden de ondertekenaars van de nieuwe Tribunebijdrage. Dat zal niet alleen leiden tot extra verbruik van eindige grondstoffen maar ook voor meer afval zorgen zonder dat er enige garantie is dat daarmee problemen worden opgelost.

De ondertekenaars vinden juist dat we af moeten van ‘de technologie’ (zij spreken van technosfeer) die de problemen heeft veroorzaakt. Uiteraard vinden ze dat dat beredeneerd en democratisch dient te geschieden. De wetenschap kan bij die ‘ontmanteling’ helpen, bieden de ondertekenaars aan.

Is getekend,

Victor Altmayer, neuroloog van het Herseninstituut ; Anne-Claude Ambroise-Rendu, hoogleraar geschiedenis, universitteit van Versailles; Olivier Aumont, oceanograaf bij het IRD; Pierre-Luc Bardet, bioloog en lid van Ecopolien ; Simon Bernard,  universiteit van Le Havre-Normandie ; Guillaume Blanc, natuurkundige aan de universiteit van Parijs ; Nathalie Blanc, onderzoeksdirecteur van CNRS ; Pascal Bonnefond, onderzoeker van Syrte Observatoire de Paris-Systèmes de référence temps-espace (Syrte) ; Alix Boulouis, van de Sorbonne; Jean-François Cardoso, onderzoeksdirecteur van CNRS.