De onderzoekers noemen het landschapsbranden. Vooral Afrika lijkt een grote ‘producent’ van broeikasgassen afkomstig van die branden (afb: Guido van der Werf et al./Nature Scientific Data)

De totale uitstoot van broeikasgassen en fijnstof door landschapsbranden is bijna 70% hoger dan eerder werd aangenomen, zo zagen onderzoekers van de universiteit Wageningen, NASA, BeZero Carbon en de universiteiten van Maryland en van Californië in Irvine, Californië. Het blijkt dat er wereldwijd veel meer kleine branden voorkomen dan eerder werd gedacht. Dit komt doordat satellieten deze kleinere branden niet goed registreerden en veel ervan niet werden meegenomen. Satellietgegevens zijn wezenlijk om de omvang van branden en de hoeveelheid verloren vegetatie te bepalen. De nieuwste satellietgegevens laten een aanzienlijk veranderd beeld zien.
Deze nieuw ontdekte branden komen vooral voor in gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid. Bosbranden hebben daarom een ​​nog grotere effect op de luchtkwaliteit dan eerder werd gedacht. Branden stoten niet alleen broeikasgassen uit, maar zijn in veel regio’s ook een belangrijke bron van fijnstof. De nieuw ontdekte branden zijn zo talrijk dat ze een belangrijke rol spelen in de wereldwijde uitstoot van bosbranden, die nu bijna 70% hoger lijkt te liggen dan eerdere schattingen.
De onderzoekers brengen in kaart waar bosbranden voorkomen en wat de uitstoot ervan is. Dit omvat niet alleen bosbranden, maar ook branden in graslanden en landbouwgrond. Onlangs is een nieuwe versie van de databank Global Fire Emissions Database (GFED) uitgebracht.

“Onze schattingen van de uitstoot zijn nog nooit zo drastisch veranderd als nu”, zegt hoofdauteur Guido van der Werf van de universiteit van Wageningen. “Hoewel onze gegevens in de loop der jaren zijn verfijnd, lag onze schatting van de jaarlijkse uitstoot altijd rond de twee gigaton koolstof, oftewel ongeveer 20% van de uitstoot van fossiele brandstoffen. Nu is deze bijna 70% hoger, rond de 3,4 gigaton.” De belangrijkste oorzaak hiervan zijn de verbeterde satellietgegevens. Voorheen verdeelden satellietgegevens de wereld in blokken van 500 bij 500 meter, terwijl dat nu deels 20 bij 20 meter is.

Bosbranden schadelijkst

De uitstoot van bosbranden vertegenwoordigt een relatief klein deel van het totale aantal landschapsbranden, maar is wel de categorie die de meeste schade veroorzaakt. Gemiddeld zijn de emissies van deze bosbranden in de nieuwe databank niet veel hoger dan in eerdere versies, omdat deze branden al goed waren vastgelegd met oudere satellietgegevens. Onderzoekers constateerden echter dat bosbranden in de loop der tijd frequenter en intenser zijn geworden, mede door klimaatverandering.

De GFED-gegevens worden veel gebruikt in klimaatmodellen en vormen een belangrijke informatiebron voor luchtkwaliteitsonderzoek. Of deze nieuwe inzichten ook zullen leiden tot een ander begrip van de interactie tussen klimaatverandering en bosbranden, zal de komende jaren worden onderzocht. Wel is al duidelijk dat hogere emissies negatieve gevolgen hebben voor de luchtkwaliteit: er komt simpelweg meer fijnstof en roet in de atmosfeer terecht, vooral in gebieden waar veel mensen wonen.

Savannes in Afrika en Australië zijn verantwoordelijk voor ongeveer 70% van de totale uitstoot, ontbossingsgebieden in Zuid-Amerika en Azië voor ongeveer 10%, boreale bossen in Noord-Amerika en Siberië voor nog eens 10% en de rest is afkomstig van branden in gematigde streken en landbouwgrond.

Bron: Alpha Galileo