Nicolas Koch (afb: PIK)
Onderzoekers hebben 1500 klimaatmaatregelen in 41 landen – waaronder de VS, China en India – gedurende de laatste twintig jaar wereldwijd doorvorst op hun doeltreffendheid. Boetes op vervuiling lijken het effectiefst te zijn.
Overigens moet er wel bij vermeld worden dat die onderzoekers voor hun analyse kunstmatige intelligentie hebben gebruikt. Het wordt zo langzamerhand noodzakelijk dat onderzoekers eens wat opener worden over hun ecologische voetafdruk van hun werk, maar dat is een opmerking die ik(=as) geheel voor eigen rekening neem.
De analyse werd uitgevoerd onder aanvoering van het klimaatinstituut in Potsdam (D) PIK en het Mercator-instituut voor klimaatverandering MCC met medewerking van de universiteit van Oxford, de Victoria-universiteit en de Organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling OESO. Veel maatregelen blijken nauwelijks of geen effect te hebben gehad. 63 succesvolle gevallen zouden gemiddeld hebben geleid tot een uitstootvermindering van 19%.
“We hebben systematisch beleidsmaatregelen bekeken die niet eerder zijn onderzocht”, zegt hoofdauteur Nicolas Koch van PIK. “Dat levert inzicht in werkzame combinaties van klimaatmaatregelen. Dat levert de doeltreffendste voorbeelden op dwars door de sectoren bouw, stroom, industrie en verkeer heen in zowel industrielanden als ook in de vaak vergeten ontwikkelingslanden.”
“Het komt vaak aan op de juiste mix van maatregelen aan. Zo helpen subsidies of regels alleen niet om de uitstoot omlaag te krijgen, maar alleen samen met prijsprikkels zoals CO2– of energiebelasting.”
“We lossen het klimaatprobleem in de rijke landen niet op zonder de vervuiler te laten betalen”, zegt klimaatonderzoeker Rob Jackson van de Stanforduniversiteit. “Ander beleid helpt, maar dat is rommelen in de marge. Betalen voor broeikasgasuitstoot legt het probleem bij de veroorzakers van de klimaatcrisis.”
Verbieden van kolencentrales of van fossiele auto’s zouden daar duidelijke voorbeelden van zijn. Dat zou volgens de onderzoekers alleen goed werken in combinatie met belastingen of boetes. Dat zou in Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk zijn bewezen.
De onderzoekers maakten bij hun analyse onder meer gebruik van een nieuwe databank van de OESO met gegevens over klimaatmaatregelen van overheden wereldwijd. “Hoewel het moeilijk blijft de bijdragen van afzonderlijke maatregelen in een combinatie precies te bepalen, geven onze 63 succesvoorbeelden ons inzicht welke maatregelen goed uitpakken en hoe het succes van beleidsinstrumenten afhankelijk is van de ontwikkelingsstaat van een land”, zegt medeonderzoekster Annika Stechemeister van PIK en MCC. “We geloven dat die kennis van groot belang is om politiek en maatschappij te helpen op weg naar de klimaatneutraliteit.”
Politiek gevoelig
Natuurlijk is het een probleem bij het vaststellen van de effectiefste maatregelen dat beleidsvorming niet in een vacuüm plaatsvind. Beleid zal door het grote publiek aanvaard moeten worden. Het voorbeeld van de gele hesjes in Frankrijk, na de aankondiging fossiele brandstoffen zwaarder te belasten, ligt nog vers in het geheugen “In elk land of elke sector bepaalt de politieke dynamiek of zo’n mix kan worden doorgevoerd of niet”, zegt Matthew Paterson, klimaatbeleidsdeskundige van de universiteit van Manchester.
“Ik ben me ervan bewust dat dit politiek gezien een zeer uitdagende zaak is”, zegt Koch. “Er is ook wel goed nieuws. Het blijft nog mogelijk beleid te maken om die zeer ambitieuze doelen te halen.”
Bronnen: ABC News, idw-online.de, Nature, New Scientist