Een kolencentrale met twee eenheden van 1000 MW in aanbouw in Shanxi, China. In juli 2017 werd de bouw stilgelegd. In maart 2019 is de bouw hervat (afb: Google)

Staatskredieten uit (vooral) China, Japan en Zuid-Korea vormen een belangrijke drijfveer voor de bouw van nieuwe kolencentrales op het Zuidelijk Halfrond. Die kredieten zouden vooral worden verstrekt met het ook op nieuwe afzetmarkten, stellen onderzoekers in een artikel in Environmental Reseach Letters.“We belichten daarmee voor het eerst een tot nu toe nauwelijks onderzocht aspect van de koleneconomie”, zegt Jan Steckel van het Duitse Mercatorinstituut. “Natuurlijk is er in die landen waar nieuwe centrales worden gebouwd ook ehoefte  aan buitenlands kapitaal, maar we hebben sterke aanwijzingen gevonden dat het aanbod de vraag aanzienlijk beïnvloedt. Producenten van turbines, stroomgeneratoren of stoominstallaties en ook architectenbureaus en ingenieursbureaus mobiliseren blijkbaar kapitaalverstrekkers in eigen land om zelf buiten het land zaken te doen.”

De onderzoekers baseren hu bevindingen op gegevens van de Amerikaanse Global Energy Monitor, van  S&P Global Platts en de Duitse milieuorganisatie Urgewald, die de financiën van zo’n 250 energieprojecten heeft uitgeplozen. Daaruit destilleerden ze een gegevensbestand van 459 nieuwe kolencentrales met gezamenlijk vermogen van 225 gigawatt.
Ze concentreerden zich op 188 projecten (91 GW) die sedert 2018 gereed waren gekomen of spoedig in bedrijf zouden komen. Ze kozen 2018 omdat je al gauw twee jaar bezig bent om de financiering rond te krijgen voor een centrale en het klimaatakkoord eind 2015 werd gesloten.

65 GW

Van die 91 GW werd 65 GW grotendeels of geheel gefinancierd met buitenlandse kredieten. Dat had in de meeste gevallen te maken met de betrokken bedrijven uit die landen. De turbineproducent had daar een groot aandeel in (>90%) waarbij in meer dan 60% van de gevallen de kredietverstrekker uit hetzelfde land kwam.
Volgens een enquête onder deskundigen zou de kredietverlening een aanzet zijn. De drijfveer is de ontsluiting van nieuwe afzetmarkten. Daarbij zouden ook de respectieve overheden een grote rol spelen. Die gebruiken hun investeringsbanken als instrumenten om internationale afzetmarkten te creëren.

De 22 landen waar die kolencentrales terechtkwamen/-komen liggen vooral in Zuidoost-Azië en in Afrika beneden de Sahara. 45% kwam in Vietnam en Indonesië terecht. De kapitaalverstrekkers kwamen uit 17 landen met China als belangrijkste financier (65%), op grote afstand gevolgd door Japan (18%) en Zuid-Korea (9%). De EU en VS waren (haast) onzichtbaar.

Afscheid?

Toch zou de populariteit van kolencentrales dalen. Het ziet er naar uit dat de drie grootste kolenfinanciers hun zonden hebben ingezien en kolen de kolen laten. De onderzoekers waarschuwen echter voor ontwikkelingen die alsnog de hang naar kolen bevorderen zoals de oorlog in Oekraïne. Daarnaast zijn er soortgelijke overeenkomsten bij de bouw van gascentrales, waar het klimaat ook niet echt van opknapt, stellen de onderzoekers. De enige echte oplossing is de overgang op hernieuwbare energie. Daar zou zowel de financiële als de technologiesector zich op moeten richten, vinden ze.

Bron: idw-online.de