De mensheid heeft volgens het internationaal energieagentschap IEA nog nooit zoveel kolen verstookt: 8,5 miljard ton, een stijging van 1,4% ten opzichte van 2022. Het gebruik steeg vooral in ontwikkelingslanden, maar ook opkomende economieën zoals China (+5%) en India (+8%). China is verantwoordelijk voor meer dan de helft van die 8,5 miljard ton, maar timmert ook stevig aan de weg met hernieuwbare energie. Het IEA verwacht dat in 2026 de vraag met 2,3% daalt maar dat is veel te weinig om ook maar in de buurt van de doelstelling van het Klimaatakkoord te komen (aardopwarming onder de 2°C, liefst onder de 1,5°C). Overigens geeft het IEA toe de situatie in Rusland en Oekraïne niet goed in kaart te hebben.
Kolen is wereldwijd de grootste bron voor de kooldioxideuitstoot en is belangrijkste energiebron voor energieopwekking, voor de productie van staal en cement. De verwachte daling in 2026 noemt het agentschap ‘historisch’ maar de organisatie verwacht ook dat het verbruik boven de 8 miljard ton per jaar blijft.
“We hebben vaker dalingen in het verbruik gezien, maar die waren altijd verbonden met uitzonderlijke omstandigheden zoals de ineenstorting van de Sovjetunie of de coronapandemie”, zegt Keisuke Sadamori, hoofd energiemarkten en veiligheid bij IEA. “Dit keer is het anders. De daling lijkt structureler vooral door geweldige uitbreiding van schone energietechnologieën. Een keerpunt is in zicht, maar de snelheid waarmee dat gebeurt in belangrijke economieën in Azië is wezenlijk hoe snel dat gaat. Er moet veel meer gebeuren om de klimaatdoelen te halen.”
Driekwart
India en China zijn samen verantwoordelijk voor driekwart van het wereldkolenverbruik. In 1990 was dat nog een kwart. Het verbruik in Zuidoost-Azië zal in 2023 voor het eerst dat in de VS en de EU overtreffen. Voorlopig zal die in India en Zuidoost-Azië nog blijven stijgen, verwacht het IEA. In de VS en de EU daalt het gebruik van kolen fors (meer dan 20%). China, India en Indonesië zijn verantwoordelijk voor 70% van de wereldkolenproductie.
Ondertussen ligt de gemiddelde temperatuur dit jaar bijna 1,5°C (1,46°C) boven het voorindustriële tijdperk en 2023 lijkt weer een nieuw warmterecord te breken en laten we het maar niet hebben over de jongste klimaatconferentie (COP28).