Goudwining langs de Kahayan in Centraal-Kalimantan (afb: nusantara-atlas.org)
Dit verhaal gaat over Indonesië maar we hadden net zo goed Duitsland (bruinkoolwinning) of Zweden (ijzermijn) kunnen nemen, waar mijnbouw hele dorpen en steden van de aarde heeft gevaagd en het land van elk bewijs van natuur hebben ontdaan. In Indonesië is sedert 2001 tot en met 2023 721 000 ha (7120 km2) drastisch veranderd door grondstofwinning zo blijkt uit satellietbeelden die bestudeerd zijn door onderzoekers van TreeMap. Van die 721 000 ha was zo’n 150 000 ha oorspronkelijk regenwoud. Een en ander is vastgelegd in de Nusantara-atlas.
De mijnen werden op de satellietbeelden opgespoord met behulp van ook kunstmatige intelligentie. “Open mijnbouw is makkelijk te herkennen door de concentrisch graaflijnen zoals bij kolenmijnen en de nabijheid van rivieren zoals bij goudmijnen”, zegt David Gaveau van TreeMap. Alle mijntypen hebben ook een bepaalde spectrale signatuur, die karakteristiek is voor braakliggend land.
De onderzoekers legden hun resultaten naast de officiële vergunningen die zijn afgegeven en rapporten van andere organisaties. Met oude satellietbeelden konden ook de niet meer functionele mijnen worden gedetecteerd.
Ze constateerden dat kolenmijnen de meeste vernielingen (322 000 ha) veroorzaakten, verantwoordelijk voor rond de helft van de ontbossing, gevolgd door goud (149 000 ha), tin (87 000 ha) en nikkel (56 000 ha). Ze constateerden ook een piek in de ontbossing in 2013, maar in recente jaren lijkt het effect van de mijnbouwactiviteit op bos en omgeving weer toe te nemen. Zo zou in 2023 10 000 ha aan bos verloren zijn gegaan.
Palmolie
Verlies van regenwoud door grondstofwinning is nog altijd geringer dan door omzetting in palm- en houtplantages, maar Indonesië is steeds afhankelijker van kolen voor de energievoorziening en wil ook de winning van nikkel opvoeren. Het land zou ’s werelds grootste nikkelvoorraden hebben.
Volgens een onderzoek uit 2022 zou 80% van het bosverlies door mijnbouw toe te schrijven zijn aan slechts vier landen: Indonesië, Brazilië, Ghana en Suriname. Indonesië steekt daar met 60% van het oerwoudverlies door mijnbouw nog eens ver bovenuit.
Naast verlies aan bos en verstoring van de bodem veroorzaakt grondstofwinning vaak ook nog andere ernstige problemen zoals vervuiling van water en bodem met giftige stoffen. Rond Obi, een van de Molukkeneilanden in het oosten van Indonesië, kleuren de wateren rond nikkelmijnen regelmatig rood als gevolg van zware metalen met alle gevolgen van dien voor bewoners en natuur.
Bron: phys.org