De mens helpt stevig mee aan de klimaatontwrichting (afb: Piers Forster et. al/ESSD)

De door mensen veroorzaakte aardopwarming ligt momenteel op 0,26°C per decennium, volgens recent onderzoek de hoogste toename sedert het begin van de temperatuur-waarnemingen. Volgens het onderzoek lagen de gemiddelde opper-vlaktetemperaturen het vorig jaar 1,43°C boven de voorindustriële tijd. 1,3°C daarvan zou terug te voeren zijn op menselijke activiteit.Het VN-klimaatforum maakt dit soort cijfers maar eens in de zoveel jaar. De laatste dateren van 2022 en de volgende worden pas in 2027 berekend. Dat moet vaker vond een groep van ruim vijftig wetenschappers onder aanvoering van onderzoekers van de universiteit van Leeds. Dit is inmiddels hun tweede jaarverslag.
De mensheid krijgt het maar niet voor elkaar om de broeikasgasuitstoot terug te dringen. Jaarlijks zou de broeikasgasuitstoot zo’n 53 miljard CO₂-equivalenten bedragen (het gemiddelde van 2013 tot en met 2022). Daarbij komt dat de vermindering van de luchtvervuiling met onder meer met zwavel, die een afkoeling veroorzaken, daar nog eens aan bijdraagt.
Die broeikasgassen hebben ook invloed op de energiebalans van de planeet. Oceaanboeien en satellieten hebben een warmtestroom geconstateerd in oceanen, ijskappen, bodem en atmosfeer die nog niet eerder is waargenomen. De hoeveelheid energie die het klimaatsysteem binnenkomt min de energie die eruit gaat, neemt toe. Die is nu 50% hoger dan het gemiddelde van de afgelopen vijftig jaar.
Het lijkt er op dat de wensdoelstelling van het Klimaatakkoord van Parijs (de opwarming onder de 1,5°C te houden) al niet meer haalbaar is. Het CO₂-krediet dat de mensheid nog heeft om met een kand van 50% die doelstelling te halen zou begin dit jaar nog zo’n 200 miljard ton CO₂-equivalenten zijn, 60% minder dan in 2020.

Steeds sneller

Tussen 2014 en 2024 bedroeg de aardopwarming gemiddeld 1,19°C. Dat was een jaar eerder (2013 tot enmet 2022) nog ‘maar 1,14°C. “De temperaturen bewegen zich steeds sneller in de verkeerde richting”, zegt onderzoeksleider Piers Forster. “Zolang we de ontbossing en het opstoken van kolen, olie en gas niet drastisch verminderen blijven er broeikasgassen in de atmosfeer terechtkomen met gevolgen voor het klimaat”, zegt William Lamb van het Mercatorinstituut in Berlijn.