Al jaren achtereen overschrijden we het natuurlijk herstelvermogen van de aarde steeds eerder in het jaar. Dat betekent dat we steeds meer grond nodig hebben voor onze voedselvoorziening. Dat leidt weer tot de verdwijning van natuur. Volgens recent onderzoek is de landbouw voor 90%, misschien wel 99%, verantwoordelijk voor de ontbossing van de tropen.
“Wat ons verraste was dat een verhoudingsgewijs kleiner deel van de ontbossing, tussen de 45% en 65% het gevolg is van de landbouw op het ontboste land (???;as)”, zegt Florence Pendrill van de Chalmersuniversiteit (Zwe). “Dat is van belang voor het formuleren van effectief maatregelen om de ontbossing te verminderen en de duurzame ontwikkeling te bevorderen.”
Dat de landbouw de voornaamste oorzaak is van de ontbossing is niet nieuw in de tropen, maar om welke omvang het gaat was niet bekend. Er zijn schattingen van 4,3 tot 9,6 miljoen ha die er tussen 2011 en 2015 zijn ontbost. Dit onderzoekt vernauwt die marge wat: tussen de 6,4 en 8,8 miljoen ha (64 000 tot 88 000 km2). Een groot deel van de ontbossing zou volgens medeonderzoeker Patrick Meyfroidt ‘voor niks’ zijn geweest, voor projecten die niet doorgingen, stukliepen of wat dan ook.
Uit het onderzoek kwam ook naar voren voor welke producten de ontbossing vooral heeft plaatsgevonden. Meer dan de helft van het bos heeft moeten wijken voor gras voor vee, voor de aanplant van soja of voor oliepalmplantages.
De onderzoekers denken dat initiatieven in de EU en de VS om ‘bosproducten’ te weren een stap in de goede richting zijn, maar dat vooral het besef in de productielanden zelf belangrijk is voor de handhaving van de bossen. Er zal volgens hen tussen de producerende en afnemende landen hechte samenwerking moeten ontstaan. Duurzame ontwikkeling zou aantrekkelijk gemaakt moeten worden. Ook denken ze dat die productielanden zich meer op hun eigen markten zouden moeten richten.
Overigens erkent medeonderzoeker Martin Persson van Chalmers dat er nog steeds op veel terreinen veel onbekend is. Er zijn nog vele gaten in de kennis rond dit probleem. “Het zorgelijkst is dat deze gaten belangrijke barrières zijn om de ontbossing de goede kant op te sturen.” Toch zal er paal en perk aan de ontbossing gesteld moeten worden, vinden de onderzoekers. Ook zal de landbouw moeten verduurzamen.
Bron: Daily Science