OPINIE

Stroomproductie in Duitsland in 2021 naar ‘brandstof’. Overigens is daarbij geen rekening gehouden met het eigen verbruik van de energiesector (afb: www.energycharts.info)

Er is een gigantische probleem. Dat heet Klimaatcrisis. Die is/wordt veroorzaakt door de gigantische overconsumptie in een klein deel van de (rijke) wereld. Overheden en sommige wetenschappers hebben dat verhaal verengd tot de broeikasgassen, terwijl die overmaat aan broeikasgassen niet de oorzaak van de klimaatcrisis is (wel van de aardopwarming), maar een kwalijk bijproduct van de waanzinnige overconsumptie. Die ‘spraakverwarring’ maakt dat veel overheden maar ook wetenschappers het beteugelen van de klimaatverandering zien als een technisch probleem: verminder de uitstoot van broeikasgassen naar nul en het probleem is opgelost. Verre van dat. Ik mis in dit verhaal de noodzakelijke verantwoordelijkheid voor het ‘welzijn’ van de aarde, onze woonplaats, en ondertussen maken stompzinnige multimuljonairs plezierreisjes door de ruimte in ruimtevaartuigen van een andere zotte miljardair…“Om aan meer dan 300 TWu te komen hebben we technologie nodig”, meldt Thomas Kohl van instituut van toegepaste aardwetenschappen van KIT  (D) in een persbericht, waarin hij een lans breekt voor de toepassing van aardwarmte. Ik wil niet meteen zeggen dat Kohl onzin uitslaat (hoe zou ik kunnen, hij is hoogleraar), maar het lijkt er op dat Kohl uitgaat van de bestaande cijfers van energieverbruik. Duitsland wekte in 2021 zo’n 500 TWu aan stroom op, waarvan 161 TWu door zon en wind en 62,6 TWu door waterkracht en biomassa (kennelijk ook als ‘groen’ gezien). Daar komt, denk ik, die 300 TWu van Kohl vandaan.
Ook het verhaal van de Europese Commissie (EC), president Macron en nu weer wat wetenschappers om kernenergie in te zetten om ‘klimaatneutraal’ te kunnen worden in 2050 gaat helemaal niet in op de werkelijke oorzaak van de door de rijke consumenten veroorzaakte klimaatcrisis.
De EC stelt wel dat het om een  ‘noodgedwongen oplossing’ gaat als er geen duurzaam alternatief mogelijk is, maar wat is noodzakelijk? Waar blijft het verhaal dat we moeten minderen, onze gewoontes veranderen, energie moeten besparen? We gebruiken veel te veel energie in de rijke landen en putten de herstelkrachten van de aarde al tientallen jaren uit ten koste van de welstand van de aarde (en dus de natuur).

Ooit heeft prof. Turkenburg van de universiteit van Utrecht, inmiddels met pensioen, gezegd, althans zo parafraseer ik het, dat de belangrijkste energiebron op aarde energiebesparing is. Dat geluid is vrijwel onhoorbaar in de klimaatdiscussie. Het gaat over broeikasgassen en vergroening, maar dat zijn niet de zaken waar het echt om gaat. Natuurlijk moeten we (ik bedoel de mensen in de rijke landen) de uitstoot van broeikasgassen verminderen en zullen we ons economische model drastisch moeten bijstellen om te vergroenen, maar we kunnen niet op dezelfde voet (van overconsumptie) voortgaan. Dat is vragen om problemen.

Kernfusie

Dezelfde hoop op voortzetting van onze (= van de mensen in de rijke landen) onverantwoordelijke leefwijze lees ik ook in de reacties op de meldingen dat bij het onderzoek naar kernfusie grote stappen (zouden) zijn gezet op weg naar die ‘onuitputtelijke’ energie. Het lijkt er sterk op of de mensheid in het rijke deel van de wereld zijn ogen willens en wetens sluit voor de kwalijke gevolgen van haar handelingen en al haar hoop stelt op een ’technische oplossing’. Techniek heeft ons mede gebracht waar we nu staan. Dan heb ik het nog niet eens over het waanzinnige idee om de energie-, grondstoffen- en ruimteverspillende (brandstof)auto’s te ‘elektrificeren’… Leren van je eigen fouten schijnt een pijnlijk proces te zijn dat je maar beter kunt mijden.

arno schrauwers