Eind 2015 hebben vrijwel alle landen in de wereld in Parijs een akkoord ondertekend om maatregelen te nemen de aardopwarming onder de 2°C te houden, liefst onder de 1,5°C. Destijds werd dat al door sommigen als onhaalbaar geacht, maar nu dik zeven jaar later lijkt alles er op te wijzen dat het eind van deze eeuw minstens 2,5°C warmer zal zijn, zo stellen onderzoekers van de Chalmersuniversiteit en van de universiteit van Lund (beide in Zweden). Volgens hen daalt het gebruik van kolen in in de energievoorziening niet snel genoeg. Ook het aantal vers gestarte winprojecten van olie en gas is verbijsterend, zo blijkt uit een overzicht van de New York Times.
De onderzoekers blijven nog optimistisch (ondanks alles zouden we de akkoorddoelstellingen nog steeds kunnen halen, stellen ze), maar de lijst van winprojecten is volgens de NYT lang. Projecten als die van ConocoPhillips in Alaska dat president Biden onlangs goedkeurde zal zeker nog dertig jaar grote hoeveelheden olie produceren. Volgens de onderzoekers in Zweden stevent de wereld nu af op een opwarming van 2,5 tot 3°C.

“Steeds meer landen zeggen afscheid te gaan nemen van kolen, maar hun overtuiging is niet sterk genoeg”, zegt Aleh Cherp van de Lundse universiteit. “Als we een reële kans willen maken om het 2°C-doel te halen dan gaat het afscheid van kolen niet snel genoeg.” Hij baseert die mening op de beloftes van 72 landen (van de ongeveer 200 in de wereld) met betrekking tot het kolengebruik tussen 2020 en 2050 die hij met zijn collega’s heeft bestudeerd en geëvalueerd.

In het gunstigste scenario zou de opwarming ‘beperkt’ blijven tot 2°C, maar daarbij wordt ervan uitgegaan dat, onder meer, China en India binnen vijf jaar het steenkoolaandeel gaan verminderen. Die vermindering zou dan zo snel moeten verlopen als in het Verenigd Koninkrijk is gebeurd, de snelste uitschakeling van steenkool in de energievoorziening in een groot land. Die zou zeker sneller moeten zijn dan nu in Duitsland gebeurt, stellen de onderzoekers.

Niet alleen het Willowproject

De NYT stelt dat niet alleen het Willowproject roet in het schone-klimaateten gooit. Het afgelopen jaar zouden er honderden olie- en gasprojecten zijn goedgekeurd. Dat enorme project van achtmiljard dollar van ConocoPhillips zou maar een fractie zijn van alle onlangs goedgekeurde winprojecten en volgens de krant zitten er nog meer in de pijplijn.
De cijfers aan investeringen zouden wijzen op een niveau van voor corona. Ondanks het groeiende aandeel aan hernieuwbare energie en de nog steeds dalende prijs daarvan, blijft de vraag naar fossiel hoog. Het schijnt moeilijk van de fossiele verslaving af te komen en al die nieuwe projecten zullen nog tientallen jaren produceren, terwijl het idee is dat over 27 jaar de wereld netto ‘klimaatneutraal’ zal zijn. Dat zal een hele toer worden.

Vooral de gaswinning ontploft en dan helpt het natuurlijk niet dat de EU gas als groen ziet. Qatar wil over twee jaar ’s werelds grootste gaswinningsproject inwijden. De nieuwe investeringen in fossiel vinden vooral plaats in traditionele olie- en gaswinnende landen, zoals de VS, Saoedi-Arabië en Noorwegen. In de VS zou schaliegas ook weer in de lift omhoog zitten.
De winprojecten die in 2022 zijn goedgekeurd en die naar verwachting tot 2025 zullen worden goedgekeurd zouden volgens Oil Change International een broeikasgasuitstoot van 70 miljard ton aan kooldioxide-equivalenten opleveren.
Jaarlijks stoot de wereld zo’n 40 miljard ton CO₂-equivalente uit en die hoeveelheid stijgt al tientallen jaren. Zo was de uitstoot in 1960 minder dan 10 miljard ton. Die investeringswoede in fossiel biedt weinig hoop dat die uitstoot snel zal minderen (en daarmee de kans de klimaatschade binnen de perken te houden).

Bronnen: Alpha Galileo, New York Times