De luchtvaart zit weer in de lift (naar boven) en dat is geen goed nieuws. Om midden deze eeuw klimaatneutraal te zijn zal de luchtvaart meer moeten doen dat innoveren. Het hele luchtvaartsysteem moet op de schop, stellen EU-onderzoekers.
De luchtvaart is sterk afhankelijk van fossiele brandstoffen. Samen met de groei zou dat betekenen dat de kooldioxideuitstoot veroorzaakt door de luchtvaart in 2050 zal verdrievoudigen. EU-onderzoekers stellen dat naast investeringen in broeikasgasvrije vliegtuigen (elektrisch of waterstof) de luchtvaart ook zal moeten betalen voor hun klimaatvervuiling en dat er daarnaast onderzoek en geld moet worden besteed aan klimaatvriendelijke(re) alternatieven voor vliegen.
Er zijn in Europa meer dan 500 vliegvelden met belangrijke knooppunten op Charles de Gaul (Parijs), Frankfort en Schiphol (Amsterdam). In 2023 vervoerde de luchtvaart in ruim tienmiljoen vluchten 1,19 miljard passagiers via de veertig drukbezochtste luchthavens in de EU en is daarmee op 92% gekomen van de situatie voor de coronacrisis in 2019.
Voor de komende twintig jaar wordt een stijging voorzien van 4,7% per jaar, wat een verdrievoudiging van de broeikasgasuitstoot zou betekenen in 2050.
De luchtvaart produceert niet alleen het broeikasgas koolstofdioxide maar ook andere stoffen zoals stikstofoxides, sulfaatdeeltjes en waterdamp (condensatiestrepen) die een opwarmend effect hebben op het klimaat. Voor het VN-klimaatforum is de luchtvaart een hard te kraken noot (nood?).
Aanbevelingen
Het verenigde onderzoekscentrum van de EU (vreemd genoeg aangeduid met de Engelse afko JCR) heeft de ‘gaten’ en de hindernissen tussen het huidige EU-klimaatbeleid en het streven om de EU in 2050 klimaatneutraal te maken onderzocht en komt met een aantal aanbevelingen (waaronder enkele zeer triviale).
Zo zal de sector de fossiele brandstoffen moeten uitbannen en het energierendement van de motoren moeten verbeteren. Ook zal de reisbehoefte moeten worden beïnvloed door economische en gedragsveranderingen.
Dat betekent, onder meer, dat de vervuiler dient te betalen, dat er subsidies (moeten) komen voor technologie die minder klimaat- en milieuvervuilend is, maar ook dat er gemikt wordt op alternatieve vervoerswijzen.
Op technologisch gebied stellen de JRC-onderzoekers dat alternatieve, groenere technieken zoals elektrische aandrijving of waterstof als brandstof nog lang niet zover zijn om de bestaande fossiele aandrijving te vervangen.
Ze zien ‘duurzame’ brandstoffen als overgangsoplossing, maar die brandstoffen worden nog nauwelijks toegepast (0,53% in 2024). Daarbij moet opgemerkt worden dat die alternatieve brandstoffen net zo goed broeikasgassen produceren als fossiele.
Al die techniek kan de luchtvaart toch niet redden, stellen de onderzoekers. Zoals al gezegd zal er stevig moeten worden ingezet op verandering van reisgedrag.
Bron: Alpha Galileo