Natuurherstel hoeft voedselproductie niet in de weg te staan (bron: James Bulllock et al./FEE)

Door een landbouwland-schap in Midden-Spanje in de afgelopen vier jaar te herverwilderen, minstens 20%, in combinatie met het bedrijven van natuurvriendelijke landbouw leeft de soortenrijkdom op terwijl de voedselproductie kan worden gehandhaafd. Volgens de onderzoekers hoeft natuur-vriendelijk boeren dus niet ten koste van de voedselproductie te gaan, terwijl je land-bouwgrond deels weer teruggeeft aan de natuur.
Intensivering van de landbouw is sinds de jaren ’40 het idee geweest voor het verhogen van gewasopbrengsten en veeteelt, maar die heeft geleid tot een aanzienlijk daling van de biodiversiteit. Op den duur leidt dat tot een aantasting van de landbouwproductiviteit door, onder meer, verlies aan bestuivers, achteruitgang van de bodemkwaliteit en natuurlijke plaagbestrijding.
“Het terugdraaien van biodiversiteitsverlies en degradatie van ecosystemen is essentieel voor zowel de natuur als de wereldwijde voedselzekerheid op lange termijn” zegt James Bullock van het Britse centrum voor ecologie en hydrologie (UKCEH). “Er is echter geen wondermiddel voor natuurherstel en tot nu toe was het onduidelijk hoe herverwildering in landbouwlandschappen kan worden geïntegreerd.”
“Onze voorgestelde aanpak gaat verder dan land sparen tegenover land delen. Wij geloven dat natuurherstel verweven kan worden met landbouwlandschappen en cruciaal kan zijn voor het behoud van voedselproductie op een manier die op de lange termijn duurzaam is voor mens en planeet.”

De onderzoekers stellen dat door ten minste 20% van de landbouwgrond te laten verwilderen zowel de kool (=natuur) als de geit (=voedselproductie) gespaard kan worden. Deze verwilderde gebieden zouden met elkaar verbonden moeten worden via ‘groene corridors’ bestaande uit kleine boseilanden, stukken struikgewas en grasland, evenals heggen en vijvers binnen de resterende landbouwgrond.
Deze kleine gebieden samen zouden in totaal ten minste 10% van het landbouwareaal uitmaken. Toegevoegd aan de braakliggende grond zou dit de doelstelling van herstel van 30% van het gedegradeerde land bedragen, zoals afgesproken door landen in het Kunming-Montreal-biodiversiteitsnetwerk.

Natuurvriendelijk

Die maatregelen moeten samengaan met minder schadelijke landbouwtechnieken op de resterende landbouwgrond, waaronder minder gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen en door het inzaaien van bloemstroken voor bestuivers en ongewervelden die zorgen voor natuurlijke plaagbestrijding.
Uitgebreidere (en wildere) veehouderijen zouden vrije begrazing mogelijk maken, wat de verspreiding van zaden en de gunstige verstoring van vegetatie en bodem kan bevorderen, stellen Bullock en de zijnen.

Hoewel veel habitats in Europa mogelijk ongeschikt zijn voor grote toppredatoren zoals de beer en grote herbivoren zoals de wisent, kunnen ze toch profiteren van de introductie van kleinere soorten zoals de lynx, wilde kat en Europese haas, wat de biodiversiteit zou vergroten en zou bijdragen aan het creëren van complexe en veerkrachtige ecosystemen.
De onderzoekers wijzen erop dat herverwildering van een deel van de landbouwgrond de gewasopbrengsten op omliggende landbouwgrond kan verhogen door betere bodembescherming, natuurlijke plaagbestrijding en bestuiving. Dit zou het verlies aan totale productie door het reserveren van landbouwgrond voor hernaturering gedeeltelijk compenseren.
“Natuurherstel samen met landbouw zou agro-ecologische landschappen kunnen creëren die biodivers, veerkrachtig en functioneel verbonden zijn” zegt medeonderzoeker José María Rey Benayas van de universiteit van Alcalá. “Natuurherstel zou mogelijk een wettelijke verplichting kunnen worden voor boeren en landeigenaren. De acceptatie en het succes daarvan is groter als er prikkels zijn in de vorm van betalingen voor ecosysteemdiensten en belastingaftrek.” De meeste profijt van deze aanpak zou de landbouw hebben in landen met veel intensieve landbouw en een slechte bodemkwaliteit zoals die in Europa, stellen de onderzoekers.

Bron: phys.org