SImon Stiell (VN): …komende jaren cruciaal.. (afb: VN)
Voorafgaande aan de COP28 later dit jaar in Dubai hebben de Verenigde Naties een ‘klimaatinventarisatie’ gepubliceerd om te zien of de wereld op koers ligt met de strijd tegen de klimaatontwrichting. Al herhaaldelijk heeft de baas van de VN António Guterres de wereld gewaarschuwd dat we te traag handelen en te weinig doen. Om de aardopwarming onder de 1,5°C te houden zullen we onmiddellijk en snel de broeikasgasuitstoot moeten verminderen, stelt VN-klimaat’paus’ Simon Stiell. Volgens de VN is de komende tien jaar cruciaal voor de wereld.
In maart publiceerde het VN-klimaatforum het zesde syntheserapport over de ontwikkelingen. Dat was niet optimistisch over de kans de aardopwarming onder de 2°C (laat staan de wensgrens 1,5°C) te houden. De beloftes van de 194 landen schoten aanzienlijk te kort, terwijl de wensgrens van 1,5°C nog steeds haalbaar zou zijn met effectieve, goedkope reductiemaatregelen en aanpassingen.
In de inventarisatie hebben de VN-onderzoekers gekeken welke beloften landen hadden gedaan en wat er in de laatste twee jaar bereikt is. Ook keken ze naar de steun die rijke landen armere landen gaven om hun doelen te bereiken.
Niet alleen broeikasgasreductie
Veel in het klimaatdebat gaat over de reductie van de broeikasgasuitstoot, maar die uitstoot is in feite slechts een gevolg van de manier waarop de, met name, rijke landen de maatschappij hebben ingericht. Het tegengaan van die broeikasgasuitstoot betekent dat alle facetten van leven in vooral de rijke landen anders zullen moeten: de manier waarop we produceren, wat we produceren, wat we eten, hoe we ons verplaatsen, het economische model dat we hanteren enzovoort. Dan is het natuurlijk uiterst vreemd dat oliemaatschappijen nog vrijwel steeds ongestraft hun gang mogen gaan en dat er zelfs vergunningen worden verleend voor de winning van fossiele brandstoffen, dat er weinig tot niets gedaan is aan het autogebruik of zoiets bespottelijks als het zinloos rondjes rijden met auto’s (F1 genoemd).
Het grote probleem is dat de richting bekend is, maar dat vrijwel niemand de werkelijkheid onder ogen wil (durft te?) zien.
“Of we transformeren de maatschappij om het ergste van de klimaatverandering te voorkomen of de klimaatverandering transformeert de maatschappij op een manier die moeilijk te voorspellen is maar waarschijnlijk niet erg prettig zal zijn”, stelt Richard Klein van het Milieuinstituut in Stockholm in een reactie tegen de BBC. De huidige steeds vaker voorkomende weerextremen treden nu al in alle hevigheid op, terwijl de aardtemperatuur slechts 1,2°C boven het gemiddelde van 1850 ligt.
Honger
“De klimaatverandering betekent voor miljoenen honger. Die verandering verandert hoop, mogelijkheden en levens”, stelde de hoge commissaris voor mensenrechten van de VN Volker Türk bij de opening van de 54ste zitting van de raad voor de mensrechten. “De laatste maanden zijn de dringende waarschuwingen overal in de wereld steeds vaker dodelijke werkelijkheid geworden.”