Klimaatverandering apart aanpakken zou wel eens slecht uit kunnen pakken voor natuur of watervoorziening. Biodiversiteitsver-lies, water, voedsel-voorziening, volks-gezondheid en klimaatverandering zijn innig met elkaar verbonden. Al vaker is gezegd dat de vaak door de mens gecreëerde problemen niet afzonderlijk moeten worden behandeld. Die zienswijze wordt nu stevig omarmd in een het nieuwe Nexus-rapport van het platform voor biodiversiteit en ecosysteemdiensten IPBES.
“Inspanningen van overheden en andere belanghebbenden zijn er vaak niet in geslaagd om rekening te houden met indirecte factoren en hun invloed op de verwevenheid tussen nexus-elementen, omdat ze gefragmenteerd blijven, waarbij veel instellingen geïsoleerd werken. Dat resulteert vaak in tegenstrijdige doelen, ondoelmatigheid, perverse prikkels en kosten en ook onbedoelde gevolgen”, zegt Paula Harrison van het Britse centrum voor ecologie en hydrologie en medeauteur van het rapport. Ze noemt daarbij het voorbeeld van een project om bomen te planten in het VK om kooldioxide op te nemen, dat negatief kan zijn voor de watervoorziening, biodiversiteit en voedselvoorziening als je dat niet goed doet.
“Als je het alleen om klimaatverandering gaat zou je het liefst snelgroeiende bomen planten met een dichte structuur die alleen maar koolstof vastleggen. Dan zit je op een gegeven met een groot, dicht beplant bos dat weinig waarde heeft voor de biodiversiteit. Dat zou misschien ook veel water opnemen en daarmee voor problemen kunnen zorgen. Je kunt natuurlijk ook natuurvriendelijke bossen aanleggen die ook multifunctioneler zijn. Die zullen misschien minder koolstof opnemen maar hebben wel meer waarde op een groot aantal andere punten.”
Aan het rapport hebben 165 wetenschappers uit 57 landen zo’n drie jaar gewerkt en is bedoeld om een beter inzicht te krijgen hoe de verschillende crises elkaar onderling beïnvloeden. Ze verzamelden tientallen mogelijkheden voor beleidsmakers om het beste te reageren op, onder meer, de duurzame ontwikkelingsdoelen, de vergroting van de bioversiteit en de doelen van het Klimaatakkoord. Die, wat ze noemen, ‘Nexus-benaderingen’ zouden beleid en acties bieden die coherenter en beter gecoördineerd zijn en ons dichter bij de verandering brengen die nodig is om onze ontwikkelings- en duurzaamheidsdoelen te behalen, stellen de opstellers.
Kortetermijnoplossingen
De opstellers waarschuwen dat het beleid vaak steunt op kortetermijnoplossingen, terwijl niet gekeken wordt naar de gevolgen voor de natuur. Harrison stelt dat doorgaan zoals we gewend zijn zal leiden tot aanzienlijke, negatieve resultaten op het gebied van biodiversiteit, water, voeding, gezondheid en klimaatverandering, terwijl de kosten om de crises het hoofd te bieden exploderen.
De ruim 70 opties die de opstellers beiden hebben een ruime aandacht voor de vervlechting van de diverse problemen. Daarbij gaat het niet alleen om herstel en aanleg van bossen, het vergroten van de biodiversiteit, maar ook om maatregelen om de verspreiding van ziektes te verminderen en om belangrijke veranderingen op het gebied van economie en financiën (zoals het afschaffen van subsidies die leiden tot natuurverlies of klimaatverandering).
Volgens Inger Andersen, directeur van het milieuprogramma van de VN (UNEP), is dit Nexus-rapport het eerste dat op wereldschaal kijkt naar de verwevenheid tussen de crises en de mogelijke oplossingen.
Bronnen: phys.org, New York Times