Econoom Edward Barbier (afb: univ. van Colorado)
De mens is bezig de planeet te vernielen en denkt de oplossingen in de techniek te kunnen vinden, maar de concurrentie tussen de diverse ‘groene’ technieken en de toenemende neiging van landen de eigen economie te beschermen zouden er wel eens toe kunnen leiden dat we daarmee de door ‘ons’ veroorzaakte problemen vergroten, stelt Edward Barbier, econoom aan de universiteit van Colorado.
‘Groene’ technologie zou de planeet wel eens niet kunnen redden, zolang we geen rekening houden met de grenzen van de aarde (en de natuur), stelt hij. Concurrentie tussen ‘groene’ (Barbier gebruikt geen ”) technieken, markten en investering zouden meer welvaart kunnen brengen, zonder de duurzaamheid te vergroten.
Steeds meer land- en ook zeebodemruimte is en wordt door de mens verstoord. Veertien van de achttien belangrijke ecosystemen denderen achteruit. We hebben problemen met watervoorziening, klimaatverandering, vervuiling van bodem, lucht en water en ga zo nog maar even door. Het gaat slecht met de natuur en de biodiversiteit holt achteruit.
Al jarenlang zien we dat de verschillende landen daar erg lauw op reageren, terwijl we het toch hebben over de toestand van de planeet waarop wij mensen (en met ons vele andere soorten) leven. Als we de natuur op de juiste waarde schatten en daar een hoge prijs aan toekennen dan moeten we wel innoveren naar duurzaamheid om ons uit al die ellende te redden, stelt Barbier. Als de kosten voor het omzetten van natuur in bouwland stijgen en water schaars wordt dan wordt het interessant om landbouw te gaan bedrijven die minder ruimte vergt en minder water gebruikt, geeft hij als voorbeeld.
Dat gebeurt echter niet, stelt hij. ‘Wij’ gaan door met het uitbuiten en vervuilen van de natuur en het uitbreiden van de winning van fossiele brandstoffen en dat zal ‘ons’ uiteindelijk de das omdoen. Helemaal niks gebeurt er niet, maar, stelt Barbier, landen hebben verschillende manieren bedacht om de problemen ‘op te lossen’. Sommige landen doen of er niks aan de hand is, zegt hij. Andere landen storten zich in een ‘groene’ wedloop.
Wat je ziet in die ‘groene’ wedloop is dat landen hun eigen economieën steeds meer beschermen en dan wordt zo’n ‘groene’ wedloop geen oplossing maar een probleem. Al die ‘groene’ concurrentie zou de ontwikkeling van duurzame technologieën kunnen versnellen en de druk op de planeet kunnen verminderen, maar het zou ook kunnen leiden tot de opkomst van ‘groen mercantilisme’, als landen beschermende strategieën invoeren om hun concurrentievoordeel op de wereldwijde ‘groene’ markt te vergroten, schrijft Barbier.
Dat laatste zou volgens hem de werkelijke ontwikkeling zijn (hij heeft het niet eens over Trump). De Inflation Reduction Act van Biden is daar een voorbeeld van volgens de econoom en er veel grote economieën – waaronder de Europese Unie, China en India – volgden dat voorbeeld en veranderden hun ‘groene’ industriebeleid om openlijk protectionistische maatregelen te nemen.
De prijs van de natuur
Als de ‘groene’ wedloop moet worden versneld dan is het volgens Barbier noodzakelijk de prijs van de natuur mee te nemen om te beginnen door niet langer schadelijke subsidies en belastingverminderingen toe te kennen.
Barbier gelooft nog wel in de zegeningen van (‘groene’) technologie. Overheden zouden daar meer geld in moeten steken, volgens hem. Overheden zouden zich niet moeten afzonderen maar samenwerken, stelt de econoom (heel vroom, maar tegen de algehele trend in).
Ook bedrijven hebben uiteraard een rol. Het moet niet alleen maar gaan om de vuige winst (mijn=as’ woorden), maar ze zouden zich meer moeten schikken naar de grenzen die de aarde en de daarop levende ecosystemen aan hun activiteiten stellen. Ook bedrijven zullen de prijs van de natuur moeten betalen.
De ‘groene’ wedloop zou een onvermijdelijke en noodzakelijke reactie kunnen zijn in een tijdperk van ecologische schaarste, schrijft Barbier. “De komende decennia zullen we leren of de toename van welvaart gepaard gaat met een toename van duurzaamheid en vooral of dit voldoende is om de wereldwijde milieurisico’s te beperken en een Maar de komende decennia zullen we leren of de toename van welvaart gepaard gaat met een toename van duurzaamheid en vooral of dit voldoende is om de wereldwijde milieurisico’s te beperken en een veilige ruimte voor de mensheid te creëren.” Ik(=as) zou het anders geformuleerd hebben en de grote vraag is natuurlijk of nog decennia hebben om schoon schip te maken….
Bron: Nature