Het vervoer van voedsel en voedselingrediënten veroorzaakt nogal wat broeikasgasuitstoot: rond eenvijfde van de uitstoot waarvoor de productie van voeding verantwoordelijk voor is. Vooral het verslepen van groenten en fruit in koelwagens zorgt voor hoge emissies, zo blijkt uit onderzoek. Die uitstoot is veel hoger dan tot nu toe werd aangenomen.
De productie van voedsel is een grote aanslag op het klimaat en het milieu. De VN schatten dat de teelt, verwerking en verpakking van voeding verantwoordelijk zijn voor eenderde van de totale broeikasgasuitstoot. Dat besef heeft geleid tot een hausse aan onderzoeken die bestuderen hoe de voedselproductie het klimaat beïnvloedt van het omvormen van natuur tot landbouwgebieden tot de feitelijke uitstoot van broeikasgassen in de veeteelt en landbouw (koeien en rijst, onder meer).
Door de ingewikkeldheid van het voedselsysteem was het nogal lastig de bijdrage daarvan aan de broeikasgasuitstoot te bepalen, vooral die van het vervoer in dat systeem. Bij dat laatste werd meestal alleen het vervoer meegenomen van het eindproduct naar de winkel en dan mis je nogal wat, stelt onderzoekster Mengyu Li van de universiteit van Sydney, zoals de vrachtwagens, schepen en vliegtuigen die ingrediënten vervoeren om dat eindproduct te maken.
Zij en haar collega’s verzamelden gegevens uit 74 landen en streken en keken waar het voedingsproduct vandaan kwam, waar het heen ging en met welke vervoermiddelen dat werd gedaan. Zo berekenden ze dat in 2017 het vervoer verantwoordelijk zou zijn voor een uitstoot van 3 Gigaton CO2-equivalenten, ofwel 7,5 keer meer dan tot nu toe aangenomen.
Rijke landen
Daarvoor waren de rijke landen voor bijna de helft verantwoordelijk, ondanks dat die maar 12% van de wereldbevolking huisvesten. Arme landen, waar rond de helft van de wereldbevolking woont, kwamen tot een aandeel van 20%, becijferden de onderzoeksters. Dat zou deels verklaard kunnen worden door het feit dat rijke landen meer voedsel invoeren van elders. Daar wordt ook veel meer gebruikt gemaakt van koeling om groenten en fruit te vervoeren. Vooral koelwagens en -schepen genereren nogal wat broeikasgassen. Zo is de uitstoot van koelvervoer twee keer zo hoog als het produceren van de groenten en het fruit zelf.
Dat wil niet zeggen dat mensen minder plantaardig voedsel moeten eten, zegt Nina Domingo van de Yale-universiteit, die niet aan het onderzoek heeft meegewerkt. Veel onderzoek zou aannemelijk hebben gemaakt dat plantaardig voedsel beter is voor milieu en klimaat dan het verorberen van grote hoeveelheden rood vlees. Het betekent dat we in de rijke landen dat voedsel zelf moeten gaan produceren, vooral als het om bederfelijke waar gaat en minder vlees moeten gaan eten.
Bron: Nature