Mijnbouw is vaak een destructieve manier van grondstofwinning. Hier een beeld van de (open) kopermijn in Chuquicamata, Peru (afb: WikiMedia Commons)
Tien jaar geleden kocht een Chinees bedrijf een deel van een winningsproject in de lithiumdriehoek van Argentinië, Chili en Bolivia, maar sedertdien hebben Chinese bedrijven over de hele wereld veel geïnvesteerd in de winning van ‘groene’ metalen zoals lithium, kobalt, mangaan en nikkel over de hele wereld, die vooral worden gebruikt in accu’s van elektrische auto’s en voor de opslag van zonne- en windenergie en zijn daarmee leidend in de wereld geworden. China is niet de enige die driftig op zoek is naar grondstoffen. Dat leidt steeds vaker tot grote problemen met de plaatselijke bevolking en de vernieling van kostbare natuur. Hoe duurzaam is de overgang naar een duurzame samenleving?
China was al leider in de raffinage van lithium en kobalt (respectievelijk 72% en 68% van de wereldproductie in 2022 volgens de denktank Chatham House). Dat heeft er mede voor gezorgd dat China in 2023 de helft van de wereldproductie van e-auto’s voor zijn rekening nam, 60% van de productiecapaciteit van windturbines bezit en zo’n 80% van de zonnepaneelproductie beheert.
Daarmee is China grote speler en profijttrekker van de overgang naar een duurzame maatschappij. Het vervelende is dat op de manier waarop de wereld zich nu ‘elektrificeert’ naar een duurzame (?) wereld we in 2040 zes maal zoveel van die ‘groene’ mineralen nodig hebben dan. Ook de EU en Amerika zijn erg happig om de eigen aanvoer van deze cruciale grondstoffen veilig te stellen.
Die metaalkoorts heeft grote negatieve gevolgen voor de wingebieden, natuur en plaatselijke bevolking. Hetzelfde Chatham House had in 2020 in rapport gepubliceerd over de gevolgen van de mijnbouw voor natuurgebieden. De opstellers stellen dat mijnbouw niet direct leidt tot verdwijning van bos, maar dat alles bij elkaar opgeteld de gevolgen van vooral dagbouw toch aanzienlijk kunnen zijn. Dat lijkt mij(=as) een moeilijk vol te houden stelling, vooral niet als het over dagbouw gaat en dat is voor ‘groene’ mineralen nogal vaak dé manier van winnen. En waar gaan de mensen wonen die in die mijnen werken?
Protesten
Het zijn natuurlijk niet alleen de Chinese winningsprojecten die voor schade aan de natuur en protesten van de plaatselijke bevolking leiding, maar gezien de grote activiteit van Chinese mijnbouwbedrijven komen die wel vaak in het vizier. Volgens de organisatie Business & Human Rights Resource Centre waren er tussen 2010 en 2022 510 aanklachten van mensenrechtschendingen en schade aan ecosystemen en het milieu door de winning van voor de energieovergang belangrijke mineralen. Volgens die organisatie nemen die schendingen alleen maar toe.
Die organisatie houdt van 93 bedrijven bij wat die in 172 mijnbouwprojecten aan aanklachten hebben ‘geoogst’. Ver bovenaan staat het Zwitserse bedrijf Glencore met 68 aanklachten van schending van mens- en milieurechten bij achttien winprojecten. Nummer twee is China Minmetals met 34 beschuldigingen van schending van mens en natuur bij drie projecten. Nummer drie is Minmetalsdochter MMG met 32 aanklachten bij twee projecten. De Luxemburgse mijnbouwer ERG kreeg tussen 2010 en 2022 twintig beschuldigingen te verwerken bij twee winprojecten. Southern Copper uit Peru, dochter van het Mexicaanse bedrijf Grupo México, is vijfde met negentien aanklachten bij twee projecten. Het lijkt er op dat de overgang naar een duurzame wereld niet al te duurzaam verloopt.
Bron: BBC