‘Kantelpunt’ ijsmassa Groenland zou niet onomkeerbaar zijn

IJskapvolume op Groenland

De berekende ijskapvolumes op Groenland bij een aardopwarming oplopend tot 7°C volgens twee rekenmodellen (afb: Niklas Boers et. al/Nature)

Op Groenland ligt na die op Antarctica de grootste ijsmassa van de wereld. Die heeft het hard te verduren door de aardopwarming. Ergens tussen een opwarming van 1,7°C tot 2,3°C zou een ‘kantelpunt’ liggen. Dat betekent als dat overschreden wordt dan zou het niet meer zo makkelijk of zelfs onmogelijk zijn dat die nu snel slinkende ijsmassa zich weer herstelt. Nu hebben Niklas Boers van de TU München en collega’s aan de hand van rekenmodellen aannemelijk maakt dat dat ‘kantelpunt’ korte tijd overschreden mag worden zonder dat dat onherstelbare schade oplevert. “Dan moet daar wel met een grootschalige actie een afkoeling van de aarde op volgen onder het kantelpunt”, zegt Boers. Lees verder

Zeeijsoppervlak rond Antarctica in september het laagst ooit gemeten

Zeeijsoppervlak Antarctica op 10 sep 23

Het zeeijsoppervlak rond Antarctica op 10 sep 2023. De oranje lijn is het gemiddelde tussen 1981 en 2010 (afb: NSIDC)

’s Winters als het donker is op de Zuidpool en het op het Noordelijk Halfrond zomer is, wast het ijs rond Antarcticaweer aan. Dit jaar is die aanwas zo’n 1,03 km2 lager dan het de laagste aanwas rond Antarctica ooit gemeten. Lang is gedacht dat de Zuidpool zich ‘kraniger’ weerde tegen de aardopwarming dan het Noordpoolgebied, maar de ontwikkelingen de laatste jaren tonen een ander beeld. Lees verder

Zelfs in de ooit stabiele Zuidpool verandert het klimaat razendsnel

Hiitegolf op Antarctica

Extreem hete dag op 18 maart 2022 in/bij Dome C op Antarctica (afb: @RARohde)

Dat de situatie in het Noordpoolgebied desastreus is, is al jaren bekend, maar nu blijkt ook de situatie in het Zuidpoolgebied razendsnel te veranderen. Een groep onderzoekers heeft de opmerkelijke veranderingen, onder meer waargenomen door satellieten, nu op een rijtje gezet en dat stemt niet vrolijk. Antarctica lijkt Arctica achterna te gaan als we kijken naar de effecten van de aardopwarming. Het smelten van het ijs op de Zuidpool zal veel groter effect hebben dan op de Noorpool, aangezien daar veel meer landijs is dan in het Noordpoolgebied en gesmolten landijs de voornaamste bron is van de zeespiegelstijging.
Lees verder

Kooldioxideuitstoot door bosbranden Canada dit jaar al twee keer die in recordjaar 2014

De kooldioxide die ontstaat door de grootschalige  bosbranden heeft in Canada nu al geleid tot een record broeikasgasuitstoot in het land voor dit jaar. Die is ruim voordat 2023 is afgelopen al twee keer zo hoog als in het recordjaar 2014, meldt de Europese klimaatdienst Copernicus (290 megaton CO2 tegen 138 megaton). De schade kan nog verder oplopen doordat de branden voortwoekeren. Lees verder

Groenland zou 400 000 jaar geleden ook deels ijsloos zijn geweest

Camp Century

Camp Century (afb: WikiMedia Commons)

Op het ogenblik verdwijnt het ijs in het Noordpoolgebied razendsnel ten gevolge van de aardopwarming, maar volgens onderzoekers rond Andrew Christ van de universiteit van Vermont verdween zo’n 400 000 jaar geleden ook al een deel van de ijskap op Groenland waardoor het zeewaterpeil met zo’n 1,4 m zou zijn gestegen. Lees verder

Maandag wereldwijd de warmste dag ooit gemeten

Poolstation Vernadski

Poolstation Vernadski op Antarctica (afb: WikiMedia Commons)

Afgelopen maandag 3 juli was het volgens de Amerikaanse meteorologische dienst met 17,01°C wereldwijd de warmste dag ooit gemeten. Verantwoordelijk voor dat record waren hittegolven in verschillende delen van de wereld, waaronder ook de Zuidpool. Daarmee is het record van augustus 2016 (16,92°C) gebroken. Lees verder

Zomer 2022 warmste in Europa ooit gemeten

Aardopwarming in 2022

Europa en het Noordpoolgebied warmen meer op dan de meeste delen van de wereld. De stijging is ten opzichte van het gemiddelde van 1991 tot 2020 (afb: Copernicus)

Het zal je niet verbazen, maar volgens het EU-waarnemings-instituut Copernicus was de afgelopen zomer de warmste ooit in Europa de warmste ooit gemeten. In de wereld stijgen de temperaturen, maar Europa (en het Noordpoolgebied) gaan ‘fier’ aan kop. Lees verder

Voorheen stabiele gletsjer op Groenland verdwijnt snel

Afkalving Steenstrupgletsjer op Groenland

De steeds snellere afkalving van de ooit stabiele Steenstrupgletsjer (afb: Chudley et. al/Nature)

De zeetemperaturen stijgen met de aardtemperatuur mee. Een van de ooit stabielste gletsjers op Groenland is bezig in hoog tempo te verdwijnen, zo vonden Amerikaanse onderzoekers. De Steenstrupgletsjer is nu zo’n 8 km en eenvijfde dunner. Tussen 2018 en 2021 is de hoeveelheid ijs die weggesmolten is verdubbeld, waarmee de gletsjer in de top van de 10% snelst verdwijnende gletsjers is gaan behoren. Lees verder

Antarctica rond Amundsenzee verliest in 25 jaar ruim 3 biljoen ton ijs

IJsverlies rond Amundsenzee 2017-2021

De snelheid van gletsjers rond de Amundsenzee tussen 2017 en 2021 in meters per jaar gebaseerd op Sentinel-1-beelden (afb: Davison et. al)

Onderzoekers van de universiteiten van Leeds en Utrecht schatten dat tussen 1996 en 2022 de oevers van de Amundsenzee in West-Antarctica ruim driebiljoen ton ijs zijn kwijtgeraakt. Als je die hoeveelheid op het oppervlak van Londen kwijt wil dan zou daar een ijslaag van twee kilometer voor nodig zijn, becijferden ze. Lees verder

Zeeijs rond Zuidpool kleinste omvang in 40 jaar

De Polarstern op een ijsvrije Bellingshausenzee

De Polarstern op een ijsvrije Bellingshausenzee (afb: AWI)

Het zeeijsoppervlak rond Antarctica is het kleinst sedert veertig jaar geleden de satellietmetingen begonnen. Begin februari bedroeg die 2,2 miljoen km2, zo constateerden onderzoekers van het het Alfred Wegenerinstituut en van de universiteit van Bremen. Januari was met zijn omvang van 3,22 miljoen km2 al een laagterecord voor die maand, maar het wegsmelten van het zeeijs gaat op het zuidelijk halfrond nog door tot eind februari (augustus op het noordelijk halfrond). De Bellingshausenzee aan de westkant van het vasteland van Antarctica zou zelfs helemaal ijsvrij zijn Lees verder