Groen eiland op het Antarctisch schiereiland (afb: univ. van Exeter/Matt Amesbury)
Antarctica ‘vergroent’ in hoog tempo, zo blijkt uit recent onderzoek, en dat is geen goed nieuws. Dat betekent dat dat ijzige continent het bevroren water op zijn retour is. De vegetatie op het Antarctische schiereiland is de laatste veertig jaar vertienvoudigd.
Lees verder
Zuidpool beleeft een winterse hittegolf (afb: climatereanalyzer.org)
Antarctica beleeft momenteel een ongewone hittegolf. Zelfs in het normaal bitterkoude Oost-Antarctica liggen de temperaturen sinds midden juli tot 28°C boven het wintergemiddelde, zo blijkt uit metingen. In plaats van de -50°C tot -60°C die normaal is voor de Zuid-Antarctische winter, is het op veel plaatsen slechts een milde -15°C tot -20°C. graden, zo meldt het Europese klimaatmeetsysteem Copernicus. Dit is de tweede Antarctische hittegolf in twee jaar. Lees verder
Er is veel meer smeltwater op de Antarctische ijslaag in de zomer dan gedacht (afb: univ. van Cambridge/Scottinstituut)
Antarctica (afb: NASA)
Alexander Bradley van de Britse Antarctica-onderzoeksgroep en wiskundige Ian Hewitt van de universiteit van Oxford hebben een rekenmodel ontwikkeld voor het wegsmelten van de ijslaag op Antarctica. Aan de hand van dat model kwamen ze tot de veronderstelling dat er onder de ijslaag een nieuw kantelpunt ligt waardoor, als dat overschreden wordt, grote hoeveelheden water in de wereldzeeën terecht zullen komen, gepaard gaand met een grote zeespiegelstijging. Volgens het tweetal is het niet goed mogelijk dat omslagpunt vast te stellen aan de hand van bepaalde waarschuwende indicatoren. Lees verder
De factoren en hun invloed op de aardopwarming de afgelopen tien jaar. De mens heeft voor verreweg de grootste bijdrage gezorgd (afb: Berkeley Earth)
2023 was met een gemiddelde van 14,98°C het warmste jaar sedert de metingen midden negentiende eeuw begonnen. Dit jaar wordt het weer warmer, het wordt bijna gênant dat te melden. Van 1 januari tot en met 20 februari lag de gemiddelde temperatuur 0,55°C boven die van het vorige jaar. De belangrijkste factor is het door de mens veroorzaakte broeikaseffect. Daarnaast doen El Niño, de zon en een onderzeese vulkaan ook een (kleine) duit in het zakje. Ook het versneld verdwijnen van het ijs bij de polen helpt iet echt mee de opwarming te stoppen.
Lees verder
Volumeverlies gletsjers op Noord-Groenland vanaf 1978 (afb: Romain Millan et. al/Nature)
Van 8 tot 10 november is er op uitnodiging van de Franse president Emmanuel Macron in Parijs een bijeenkomst van weten-schappers en politiek verantwoor-delijken over de snelle achter-uitgang van de ‘ijswereld’ op de polen en in de hooggebergten. Rusland is daar, vanwege zijn agressie-oorlog in Oekraïne, niet voor uitgenodigd. Jongste alarmkreet, er zijn er al vele geweest, is de toestand van het gletsjers in Noord-Groenland, alles bij elkaar in vloeibare vorm goed voor een zeespiegelstijging van meer dan 2 m. Die werden lang als stabiel beschouwd, maar zouden sedert 1978 ruim 35% aan volume hebben verloren. Tussen 2000 en 2020 versnelde de ijssmelt als gevolg van de stijgende oceaantemperaturen. Lees verder
Percentage ijssmelt door neerwaartse winden op Groenland tussen 1961 en 2019 (afb: Michael Laffin et. al/GRL)
Het ijs op en rond de Noordpool smelt steeds sneller, op de Zuidpool vertraagt dat. Onderzoekers van de Utrechtse universiteit en van de universiteit van Californië in Irvine denken te weten hoe dat komt. Dat zou aan de wind liggen, veronderstellen ze. Lees verder
De berekende ijskapvolumes op Groenland bij een aardopwarming oplopend tot 7°C volgens twee rekenmodellen (afb: Niklas Boers et. al/Nature)
Op Groenland ligt na die op Antarctica de grootste ijsmassa van de wereld. Die heeft het hard te verduren door de aardopwarming. Ergens tussen een opwarming van 1,7°C tot 2,3°C zou een ‘kantelpunt’ liggen. Dat betekent als dat overschreden wordt dan zou het niet meer zo makkelijk of zelfs onmogelijk zijn dat die nu snel slinkende ijsmassa zich weer herstelt. Nu hebben Niklas Boers van de TU München en collega’s aan de hand van rekenmodellen aannemelijk maakt dat dat ‘kantelpunt’ korte tijd overschreden mag worden zonder dat dat onherstelbare schade oplevert. “Dan moet daar wel met een grootschalige actie een afkoeling van de aarde op volgen onder het kantelpunt”, zegt Boers. Lees verder
Het zeeijsoppervlak rond Antarctica op 10 sep 2023. De oranje lijn is het gemiddelde tussen 1981 en 2010 (afb: NSIDC)
’s Winters als het donker is op de Zuidpool en het op het Noordelijk Halfrond zomer is, wast het ijs rond Antarcticaweer aan. Dit jaar is die aanwas zo’n 1,03 km2 lager dan het de laagste aanwas rond Antarctica ooit gemeten. Lang is gedacht dat de Zuidpool zich ‘kraniger’ weerde tegen de aardopwarming dan het Noordpoolgebied, maar de ontwikkelingen de laatste jaren tonen een ander beeld. Lees verder
Extreem hete dag op 18 maart 2022 in/bij Dome C op Antarctica (afb: @RARohde)
Dat de situatie in het Noordpoolgebied desastreus is, is al jaren bekend, maar nu blijkt ook de situatie in het Zuidpoolgebied razendsnel te veranderen. Een groep onderzoekers heeft de opmerkelijke veranderingen, onder meer waargenomen door satellieten, nu op een rijtje gezet en dat stemt niet vrolijk. Antarctica lijkt Arctica achterna te gaan als we kijken naar de effecten van de aardopwarming. Het smelten van het ijs op de Zuidpool zal veel groter effect hebben dan op de Noorpool, aangezien daar veel meer landijs is dan in het Noordpoolgebied en gesmolten landijs de voornaamste bron is van de zeespiegelstijging.
Lees verder