Gletsjer Antarctica is in twee maanden helft kwijt

Naomi Ochwat UCB

Naomi Ochwat (afb: univ. van Colorado)

Een kleine Antarctische gletsjer trekt zich sneller terug dan welke andere gletsjer in de moderne geschiedenis ook, zagen onderzoeksters. Die ‘ijsbaan’ op het Oostelijk Schiereiland van Antarctica maakte de snelste terugtrekking ooit gemeten in de moderne geschiedenis door: in slechts twee maanden tijd brak bijna 50% van de gletsjer af. Lees verder

Versnelde fosforcyclus compenseert koolstofafgifte door dooi permafrost

Fosforcyclus

Fosforcyclus (afb: WikiMedia Commons)

Uit onderzoek onder aanvoering van Yuanhe Yang van het botanisch instituut van de Chinese academie van wetenschappen in het hooggebergte in Tibet zou zijn gebleken dat de dooi van de ‘eeuwigbevroren’ bodem (permafrost) de fosforcyclus versnelt. Dat compenseert enigszins voor de broeikasgassen die vrijkomen tijdens de dooi van de ‘eeuwigbevroren’ bodem, stellen de onderzoekers (hoeveel vertelt het persbericht niet en het artikel is niet vrij toegankelijk; as). Lees verder

Klimaatkantelpunten komen gevaarlijk dichtbij

Klimaatkantelpunten

De met een rode letter aangegeven kantelpunten staan op het punt van overschrijding (afb: kantelpuntenrapport global-tipping-points.org)

In het jaarrapport van global-tipping-points (mondiale kantelpunten) concluderen internationale klimaatonder-zoekers dat de dood van talloze tropische koraalriffen, veroorzaakt door stijgende oceaantempera-turen, alleen met de grootste inspanning kan worden voorkomen. Delen van de poolkappen hebben hun kantelpunt mogelijk al overschreden. Het aanhoudende smelten ervan zou kunnen leiden tot een onomkeerbare zeespiegelstijging van enkele meters. Lees verder

Terugtrekkende gletsjers

Claridengletsjer

De teloorgang van de Claridengletsjer (afb: ETHZ)

De BBC heeft op zijn stek een hele reeks foto’s gezet die het verdwijnen van de gletsjers door de aardopwarming schrikbarend zichtbaar maakt. De foto’s Claridengletsjer (3267 m) in het noordoosten van Zwitserland tonen die afgang het schrilst. Tot het eind van de vorige eeuw was die gletsjer nog aardig in balans. Daarna ging het goed fout.
Het volume van de Zwitserse gletsjers is vanaf 1950 afgenomen van zo’n 90 km² naar minder dan 50 km². Dat is niet alleen slecht nieuws voor de gletsjerskiërs, maar ook voor drinkwater- en voedselvoorziening (dus van andere ‘soorten van het menselijk ras).

Bron: BBC

Zeeijs Antarctica deze winter op twee na kleinste omvang

 

IJsomvang Antarctica 2025

Zeeijsomvang Antarctica 2025 (afb: UC Bolder)

Op 17 september bereikte het Antarctische zeeijs waarschijnlijk zijn jaarlijkse maximum van 17,81 miljoen km2, zo meldt het sneeuw- en ijscentrum van de universiteit van Colorado. Het maximum in 2025 is na 2023 en 2024 het op twee na laagste maximum in de 47-jarige satellietregistratie. Overigens gaat het om een voorlopige aankondiging. Veranderende wind of groei aan het einde van het seizoen kan de Antarctische ijsoppervlakte nog steeds doen toenemen, zoals in 2002 en 2017 gebeurde, waarschuwden de ijsdeskundigen. Lees verder

Per saldo stoten dooiende permafrostgebieden broeikasgassen uit

Permafrost

De ‘eeuwig’ bevroren grond (paars) dooit door aardopwarming, in het grijsblauwe gebied is de bodem ten minste vijftien dagen per jaar bevroren (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers van het Instituut voor Atmosferische Fysica van de Chinese Academie van Wetenschappen, zochten antwoord op de vraag of de dooi van de permafrost zal leiden tot een extra uitstoot van broeikasgassen uit de voorheen bevroren bodem. Dat onderzoek zou hebben aangetoond dat opwarming van ongeveer 2°C de broeikasgasput in Arctische permafrostecosystemen vergroot. Deze winst wordt echter voor een groot deel tenietgedaan door een verzwakking van de broeikasgasput in alpiene permafrostgebieden. Lees verder

Wereldwatersysteem ernstig verstoord door opwarmende aarde

Gletsjer in Peru (Huaraz)

Gletsjer in Peru. Gletsjers verdwijnen in hoog tempo (Huaraz) (afb: WikiMedia Commons)

Voor het derde jaar op rij hebben wetenschappers van de WereldMe-teorologische Organisatie (WMO) in 2024 een wijdverspreide ijssmelt in alle gletsjergebieden geregistreerd. In de afgelopen zes jaar kende slechts een derde van de stroomgebieden normale stromingsomstandigheden. Belangrijke ‘orderverstoorder’ is het verdwijnen van ijs op grotere hoogten door de aardopwarming. Lees verder

Rivieren kleuren (vermoedelijk) door dooien permafrost

De oranje Salmon River in het Brooksgebergte in Alaska

De oranje Salmon River in het Brooksgebergte in Alaska (afb: Patrick Sullivan et al./PNAS)

Klimaatverande-ring zorgt voor grote veranderingen in het Noordpoolgebied. Bossen trekken noordwaarts. De permafrost ontdooit en de bodem verliest zijn stabiliteit. Door die dooi komen in permafrost vastgelegde mineralen in de ooit kristalheldere rivieren terecht op de hogere breedtegraden, vermoeden onderzoekers. Die rivieren zijn inmiddels roestkleurig geworden en ook de ecosystemen lijden onder die metaalinstroom. Lees verder

“Geotechnieken om Poolijs te beschermen zijn te riskant en leiden af”

deeltjesverspreiding in hogere luchtlagen

Deeltjesverspreiding in de stratosfeer is een bezopen idee met onvoorziene gevolgen (afb: Siegert et al./Frontiers in science)

De mens heeft onweerstaanbare neiging overal zijnhaar ‘superieure’ techniek in te zetten om vaak door de mens zelf en haarzijn techniek veroorzaakte problemen ‘op te lossen’. Zo zijn allerlei zogeheten geotechnische ideeën voorgesteld om het klimaatprobleem het hoofd te bieden, waarvan de gevolgen onduidelijk, onzeker en mogelijk uiterst riskant (kunnen) zijn. Zo zijn er ideetjes om het ‘eeuwige ijs’ op te Polen te beschermen. Glaciologen en andere deskundigen waarschuwen voor die onbezonnen en gevaarlijke ingrepen en raden ten zeerste aan er niet aan te beginnen. Afscheid van de fossiele brandstoffen is de enige, zekere oplossing. Lees verder

Spitsbergen verloor in de zomer van 2024 1% van zijn ijs

IJsverlies Spitsbergen in zomer 2024

Het ijsverlies op Spitsbergen door een zes weken durende hittegolf in 2024 (afb: Thomas Vikhamar Schuler et al./PNAS)

Spitsbergen ligt ongeveer halverwege tussen het noordelijkste punt van Noorwegen en de Noordpool. Momenteel is ongeveer 60% van het oppervlak van Spitsbergen bedekt met gletsjers, maar deze gletsjers smelten snel. In de zomer van 2024 was er in Spitsbergen een recordbrekende hittegolf die meer gletsjers dan ooit tevoren deed smelten, waarmee het eiland in een klap van eenhonderdste deel van zijn ijs verloor. Lees verder