Oliesector gebruikt klimaatschijnoplossingen om voet tussen de deur te houden

Milieuconflicten en oliesector

De 48 milieuconflicten die de onderzoekers onderzochten (afb: Marcel Llavero-Pasquina et al./Energy Research & Social Science)

Veel zogenaamd koolstofarme projecten die door grote olie- en gasbedrijven worden aangeprezen – zoals waterstof, biobrandstoffen, koolstofafvang en -opslag en CO2-compensatie – zijn schijnoplossingen, stellen onderzoekers van, onder meer, de onafhankelijke universiteit van Narcelona (UAB). Ze baseerden hun conclusie op de bestudering van 48 gevallen van milieuconflicten wereldwijd. Lees verder

Amazoneregenwoud dreigt hypertropisch te worden

Shihuahuaco (Dipteryx micrantha)

De shihuahuaco (Dipteryx micrantha) is een langzaam groeiende boom die, uiteindelijk, gigantisch kan worden (afb: planet-a-mor.org)

Het Amazone-regenwoud kent momenteel een paar dagen of weken per jaar met hete droogte en extreem hoge temperaturen, maar onderzoekers zeggen dat dit tegen 2100 zou kunnen oplopen tot 150 dagen per jaar. Dat zullen de bomen niet lang overleven, vrezen ze. Lees verder

Landbouw kan van ‘klimaatvijand’ ‘klimaatvriend’ kunnen worden (?)

Berglandschap met landbouwVolgens een nieuw onderzoek van Claudia Vickers van technische universiteit van Queensland en Philipp Zerbe van de universiteit van Californië in Davis zou de landbouw wereldwijd een van de beste wapens tegen klimaatverandering kunnen worden. Het duo schetst een raamwerk om te beoordelen hoe innovaties in de plantenteelt en synthetische biologie kunnen helpen klimaatverandering te temperen door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en de koolstofopslag te vergroten. Lees verder

We stevenen op 2,8°C aardopwarming af

UNEP-klimaatrapport 2025

“We stevenen af op een opwarming van 2,8°C” (afb: UNEP)

De wereld doet te weinig om de aardopwarming onder de 2°C te houden (laat staan de wensgrens uit het Klimaatakkoord van 1,5°C), waarschuwt een VN-rapport. Als we dat niet veranderen zal de aarde met 2,8°C opwarmen ten opzichte van het voorindustriële peil. Zelfs als alle landen hun bestaande klimaatactieplannen uitvoeren, zal dat nog niet voldoende zijn. Toch zouden we niet moeten wanhopen klinkt het bij de Verenigde Naties. We zullen er harder aan moeten trekken, zegt VN-chef António Gutteres. De heersende trend is echter eerder gericht op afzwakking van het klimaatbeleid. Lees verder

Europese bossen leggen steeds minder koolstof vast

Europese bossen

Europa wordt steeds groener, maar met de verkeerde, want weinig diverse, bossen die steeds minder kooldioxide opnemen

Bossen beslaan ongeveer 40%t van het landoppervlak van de EU. Tussen 1990 en 2022 absorbeerden ze ongeveer 10% van de door de mens veroorzaakte koolstofuitstoot van het continent. De opname van koolstofdioxide door bossen neemt echter steeds verder af, zo blijkt. Dat brengt de klimaatdoelen van de EU in gevaar, stellen de onderzoekers. Om deze ontwikkeling te stoppen of om te keren, bevelen ze concrete maatregelen aan in onderzoek en bosbeheer. Lees verder

Droogte nekt regenwoud niet, maar zorgt wel voor minder biomassa

Droogte en regenwoud

De voorlopige resultaten van het Esecaflorproject (afb: Lucy Rowland et al./Nature Ecology & Evolution)

Door droogte veroorzaakte sterfte zal naar verwachting leiden tot aanzienlijk verlies van biomassa in het Amazonegebied, zeggen onderzoeksters die een langjarig onderzoek (het Esecaflor-project) uitvoeren naar de effecten van droogte op tropische regenwouden. Ze dekten delen van het regenwoud af met kunststof platen waardoor die vegetatie daar minder water kreeg en vergeleken de ontwikkelingen daarvan met de toestand in het nabijgelegen onbedekte regenwoud. De onderzoeksters hebben nu voorlopige resultaten gepubliceerd van de eerste 22 jaar. Ze stellen dat een stuk regenwoud in het Amazonegebied, dat meer dan twee decennia aan grootschalige (experimentele) droogte werd blootgesteld, ecohydrologische stabiliteit bereikte, maar wel met een geringere biomassavolume. Lees verder

“Kooldioxide afvangen produceert meer broeikasgassen dan dat er verwijderd worden”

Kooldioxideafvang van Climeworks in IJsland

Kooldioxideafvang van Climeworks in IJsland (afb: climeworks.com)

Het in 2017 opgerichte Climeworks uit Zürich beloofde in 2025 1% van de jaarlijkse  CO₂- uitstoot te zullen afvangen, zo’n 400 miljoen ton. De waarde van het bedrijf werd al gauw op 1 miljard dollar geschat en meer kapers bewogen zich op die kust. Deze technologie heeft de beloften niet waargemaakt,schrijft Jean-Baptiste Fressoz in le Monde. Climeworks en soortgelijke kooldioxideafvangers produceren meer broeikasgassen dan ze afvangen, stelt hij. Lees verder

Bossen zouden wel eens steeds minder kooldioxide kunnen opnemen

Ontbossing Amazonië

Ontbossing Amazonië (afb: fapesp.br)

Bossen absorberen jaarlijks ongeveer 7,8 miljard ton CO₂. Dat is ongeveer eenvijfde van de door de mens veroorzaakte broeikasgasemissies, maar hun vermogen om ‘koolstof’ op te slaan wordt steeds meer bedreigd door klimaatverandering en nogal domme menselijke ingrepen zoals ontbossing. Uit een nieuw onderzoek van het Potsdammer instituut voor klimaatonderzoek (PIK) blijkt dat rekening moet worden gehouden met het mogelijk afnemende opnamevermogen van bossen van CO₂. Anders zou het bereiken van de klimaatdoelen van het Parijse Akkoord aanzienlijk moeilijker, zo niet onmogelijk, en aanzienlijk duurder kunnen worden, waarschuwen de onderzoekers. Lees verder

Fotosynthese bomen efficiënter door meer kooldioxide in de atmosfeer

Bladgroen

De fotosynthese in planten vindt plaats in de bladgroenkorrels (chorofyl) (afb: WikiMedia Commons)

De concentratie CO2 in de atmosfeer stijgt snel, met tal van negatieve gevolgen voor het klimaat. Er is ook echter ook een positief effect,  ontdekten wetenschapsters van de landbouw-universiteit van Wageningen. De afgelopen eeuw heeft de extra CO2 geleid tot efficiëntere fotosynthese in tropische bomen. Dat is goed nieuws, want efficiëntere tropische bossen kunnen meer CO2 opnemen, wat helpt de klimaatverandering te vertragen. De onderzoeksters gebruikten een nieuwe onderzoeksmethode waarmee wetenschappers de effecten van CO2 tot wel honderd jaar terug in de tijd kunnen analyseren. Lees verder

‘Klimaatplantages’ hebben slechts gering effect op de broeikasgasuitstoot

Geoptimaliseerde verdeling van klimaatplantages

Verschillende geoptimaliseerde verdelingen van klimaatplantages (afb: Johanna Braun et al./Nature)

Het planten van snelgroeiende gewassen, deze verbranden, de vrijgekomen CO2 opvangen en opslaan wordt gezien als een manier om broeikasgassen uit de atmosfeer te halen en de opwarming van de aarde op de lange termijn te beperken tot 1,5°C. Dat heeft weinig effect op de broeikasgasuitstoot en als die ‘klimaatplantages’ naast de bestaande landbouw worden aangelegd, dan brengt die methode van de stabiliteit van de biosfeer in gevaar, schrijven onderzoeksters van het klimaatinstituut PIK in Potsdam (D). In het onderzoek werd niet alleen gekeken naar de koolstofbalans, maar ook naar de andere harde grenzen die de aarde (ons mensen) stelt. Lees verder