De mensheid heeft volgens het internationaal energieagentschap IEA nog nooit zoveel kolen verstookt: 8,5 miljard ton, een stijging van 1,4% ten opzichte van 2022. Het gebruik steeg vooral in ontwikkelingslanden, maar ook opkomende economieën zoals China (+5%) en India (+8%). China is verantwoordelijk voor meer dan de helft van die 8,5 miljard ton, maar timmert ook stevig aan de weg met hernieuwbare energie. Het IEA verwacht dat in 2026 de vraag met 2,3% daalt maar dat is veel te weinig om ook maar in de buurt van de doelstelling van het Klimaatakkoord te komen (aardopwarming onder de 2°C, liefst onder de 1,5°C). Overigens geeft het IEA toe de situatie in Rusland en Oekraïne niet goed in kaart te hebben. Lees verder
Categorie archieven: Materialen
Vastestofwarmtepomp blijkt zuiniger dan ‘ouderwetse’ warmtepomp

Een warmtepomp die werkt op dampcompressie (afb: WikiMedia Commons)
Kameleonverf houdt het koel in de zomer en warm in de winter

Kameleonverf (afb: Ziming Cheng et.al/HArbininstituut)
Alle daken wit zou heel wat schelen aan warmte in huis, maar in de winter zou je daar niks aan hebben. Onderzoekers hebben nu een kameleonverf ontwikkeld die verkleurt met de seizoenen: wit in de zomer en donkergrijs in de winter. Bij temperaturen boven de 30°C weerkaatst te verf 93% van de zonnewarmte. Bij 20°C begint de ‘verzwarting’. ’s Winters is de daktemperatuur dan 4°C warmer dan de omgeving. Lees verder
Stenen die kooldioxide vreten?

Biostenen of alleen maar versiersels? (afb: Perla Armaly et. al/Technioninstituut)
Bouwmaterialen voorzien van cyanobacteriën die die materialen versterken door die te verbinden met kooldioxide uit de atmosfeer (af althans daar carbonaat van maakt). Dan sla je twee vliegen in een klap, dachten onderzoeksters onder leiding van Perla Armaly van het Technioninstituut in Haifa (Isr). Die bacteriën zetten de CO2 om in, onder meer, calciumcarbonaat (kalksteen), waardoor de ‘biomix’ (een zand/biomengsel) versteent en sterker wordt. Hun biomix zou het gebruik van cement en beton (grote kooldioxideveroorzakers) in de bouw moeten vervangen, is het idee. Lees verder
Winning kobalt in Kongo is een ramp voor de Kongo(lees)

De elektrische auto is allesbehalve ‘groen’
De wereld zal duurzamer moeten worden, maar die hang naar verduurzaming vergroot de jacht op voor die ‘verduurzaming’ noodzakelijke grondstoffen (hoe duurzaam is dat?). Kobalt is erg gewild als (onmisbaar?) bestanddeel van accu’s en batterijen. Dat aanlokkelijke materiaal vind je vooral in Kongo, het al jaren door twisten en rampen verscheurde land. Kinderarbeid, mensenrechtenschendingen en milieuschade zijn de ‘bijwerkingen’ van de kobaltjacht. Quentin Noirfalisse en Arnaud Zajtman hebben een documentaire gemaakt over de gruwelijke schaduwkant van ‘verduurzaming’: ‘Cobalt rush: the future of going green/Cobalt, l’envers du rêve électrique.’ (Youtube). Lees verder
Duits instituut wil doorbraak organische zonnecellen forceren

Christian Sprau met organische zonnecellen (afb: KIT)
Nu zijn zonnecellen nog vaak van kiezel (silicium), maar als het aan het Duitse onderzoeks-instituut KIT ligt moet de organische zonnecel die leidende positie zo snel mogelijk overnemen. Daartoe heeft het instituut het project SEMTRASOL opgezet. Dat zou staan voor halfdoorzichtige zonnecellen voor de toekomst, maar kan die toekomst dan wel wachten? Lees verder
Wat de coronapandemie ons leert over het ’temmen’ van het klimaat

Ana Maria Martinez werkt in haar lab aan stadsmijnbouw (afb: Sintef/Thor Nielsen)
De coronapande-mie was een leerzame periode, maar leren we daar ook van? Ineens bleken er essentiële winkels/bedrijven te zijn en was het mogelijk mensen verboden op te leggen die we anders niet zouden pikken. Als we het hebben over de bestrijding van de klimaat-ontwrichting, gaat het vaak alleen maar over het terugdringen van de broeikasgasuitstoot en de overgang naar duurzame energie, maar waarom hebben we het niet het niet over essentiële behoeftes? Moeten we vliegen voor ons levensgeluk of autorijden en is wind- of zonne-energie wel zo duurzaam (dan hebben we het natuurlijk niet over de bespottelijke gedachte dat kernenergie en aardgas ‘groen’ zouden zijn)?
Waar halen we de materialen vandaan om een ‘duurzame’ samenleving te scheppen? Nils Anders Røkke van het Noorse instituut laat daar zijn gedachten over gaan, maar ook hij vergeet de ‘noodzaak’ van de behoefte te wegen. We hebben 42 keer zoveel lithium nodig als nu en zeven keer zoveel zeldzame aarden, stelt het Internationale Energieagentschap. Is dat zo? Lees verder
Wat als die windmolen het gehad heeft?

Links het materiaal van een turbineblad, rechts de ‘opbrengst’ (afb: univ. van Aarhus)
Elk systeem heeft zijn houdbaarheidsdatum, of het nou een lichaam is of een windmolen. Het is natuurlijk mooi dat je van wind elektrische energie kan maken, maar daar hebben we materialen voor nodig. De wind blaast zich niet zelf elektrisch. Dus wat doen we met overjarige of kapotte windmolens? Onderzoekers in het Deense Aarhus denken een manier gevonden te hebben om het gebruikte materiaal, en dan hebben we het over epoxyharsen, weer als nieuw te maken, waarbij ze meteen ook het vezelmateriaal (bedoeld voor de versterking van het materiaal) ‘redden’. Het resulterende materiaal zou de grondstof voor nieuwe turbinebladen kunnen zijn. Helemaal tevreden zijn ze nog niet over hun mogelijke oplossing… Lees verder
Weer klimaatvriendelijk beton ontwikkeld. Nu met houtskool

Bij de cementproductie wordt veel energie gebruikt en komt kooldioxide vrij (afb: WikiMedia Commons)
Vorig jaar meldde Finland al dat onderzoekers daar beton hadden ontwikkeld met een negatieve klimaatvoetafdruk. Nu lijken ook onderzoekers in de VS soortgelijk klimaatvriendelijk materiaal te hebben ontwikkeld. Gebruikten de Finnen, naast cement, groene drab (een afvalproduct van de staalindustrie) en bioas, de onderzoekers in de VS volstaan met biohoutskool vervaardigd van organisch afval als toevoeging aan cement. Dat zou kooldioxide uit de atmosfeer opzuigen tot 23% van zijn gewicht, terwijl het betonproduct qua eigenschappen vergelijkbaar (bijna net zo goed) zou zijn met het op traditionele wijze geproduceerd beton. Lees verder
Warrmtestraling temmen met PE, goud, grafeen en koper (?)

De thermostaatplaat (afb: Hsu et. al/univ. Chicago)
Nu schijnt in Chicago weer iets dergelijks bedacht te zijn, maar dan wel met dure materialen als goud, koper en grafeen. Dat systeem zou schakelbaar zijn (wat bij die eerdere voorbeelden niet zo was), maar heeft wel energie nodig. Lees verder