Wat de coronapandemie ons leert over het ’temmen’ van de klimaat

Ana Maria Martinez

Ana Maria Martinez werkt in haar lab aan stadsmijnbouw (afb: Sintef/Thor Nielsen)

De coronapandemie was een leerzame periode, maar leren we daar ook van? Ineens bleken er essentiële winkels/bedrijven te zijn en was het mogelijk mensen verboden op te leggen die we anders niet zouden pikken. Als we het hebben over de bestrijding van de klimaatontwrichting, gaat het vaak alleen maar over het terugdringen van de broeikasgasuitstoot en de overgang naar duurzame energie, maar waarom hebben we het niet het niet over essentiële behoeftes? Moeten we vliegen voor ons levensgeluk of autorijden en is wind- of zonne-energie wel zo duurzaam (dan hebben we het natuurlijk niet over de bespottelijke gedachte dat kernenergie en aardgas ‘groen’ zouden zijn)?
Waar halen we de materialen vandaan om een ‘duurzame’ samenleving te scheppen? Nils Anders Røkke van het Noorse instituut laat daar zijn gedachten over gaan, maar ook hij vergeet de ‘noodzaak’ van de behoefte te wegen. We hebben 42 keer zoveel lithium nodig als nu en zeven keer zoveel zeldzame aarden, stelt het Internationale Energieagentschap. Is dat zo? Lees verder

Wat als die windmolen het gehad heeft?

Epoxyhars ontleed tot bisfenol A

Links het materiaal van een turbineblad, rechts de ‘opbrengst’ (afb: univ. van Aarhus)

Elk systeem heeft zijn houdbaarheidsdatum, of het nou een lichaam is of een windmolen. Het is natuurlijk mooi dat je van wind elektrische energie kan maken, maar daar hebben we materialen voor nodig. De wind blaast zich niet zelf elektrisch. Dus wat doen we met overjarige of kapotte windmolens? Onderzoekers in het Deense  Aarhus denken een manier gevonden te hebben om het gebruikte materiaal, en dan hebben we het over epoxyharsen, weer als nieuw te maken, waarbij ze meteen ook het vezelmateriaal (bedoeld voor de versterking van het materiaal) ‘redden’. Het resulterende materiaal zou de grondstof voor nieuwe turbinebladen kunnen zijn. Helemaal tevreden zijn ze nog niet over hun mogelijke oplossing… Lees verder

Weer klimaatvriendelijk beton ontwikkeld. Nu met houtskool

Cementproductie

Bij de cementproductie wordt veel energie gebruikt en komt kooldioxide vrij (afb: WikiMedia Commons)

Vorig jaar meldde Finland al dat onderzoekers daar beton hadden ontwikkeld met een negatieve klimaatvoetafdruk. Nu lijken ook onderzoekers in de VS soortgelijk klimaatvriendelijk materiaal te hebben ontwikkeld. Gebruikten de Finnen, naast cement, groene drab (een afvalproduct van de staalindustrie) en bioas, de onderzoekers in de VS volstaan met biohoutskool vervaardigd van organisch afval als toevoeging aan cement. Dat zou kooldioxide uit de atmosfeer opzuigen tot 23% van zijn gewicht, terwijl het betonproduct qua eigenschappen vergelijkbaar (bijna net zo goed) zou zijn met het op traditionele wijze geproduceerd beton. Lees verder

Warrmtestraling temmen met PE, goud, grafeen en koper (?)

Thermostaatplaat?

De thermostaatplaat (afb: Hsu et. al/univ. Chicago)

Het is al langer een streven om met systemen die geen energie kosten het binnenklimaat prettig te houden. Zo had ooit zo’n 30 jaar geleden een promovendus aan de TU Delft het idee om het  binnenklimaat te regelen met zout in plafondtegels, waarbij de kristallisatie-energie te ’temperatuurregelaar’ was. Niet zo lang geleden  las ik (=as) iets soortgelijks.
Nu schijnt in Chicago weer iets dergelijks bedacht te zijn, maar dan wel met dure materialen als goud, koper en grafeen. Dat systeem zou schakelbaar zijn (wat bij die eerdere voorbeelden niet zo was), maar heeft wel energie nodig. Lees verder

Staal ‘klimaatneutraal’ in 2050? Er is geen ‘gouden oplossing’

Takuma Watari (NIES)

Takuma Watari (afb: NIES)

Staal is een grote klimaatverpester, want verantwoordelijk voor zo’n 7% van de wereldbroeikasgasuitstoot. Er wordt links en rechts wat geknibbeld aan die uitstoot, maar om in 2050 ‘klimaatneutraal’ te zijn zullen we hoogstwaarschijnlijk moeten bezuinigen op ons staalverbruik, stellen onderzoekers in Japan. Lees verder

Romeins beton wordt sterker met de jaren

Betonrot

Betonrot (afb: WIkiMedia Commons)

Zeewater zou het geheim van de duurzaamheid van het Romeinse beton zijn geweest werd zo’n vijf jaar geleden gevonden. Nu stellen onderzoeksters rond Linda Seymour van het MIT vast dat het Romeinse beton in de tijd alleen maar sterker wordt. Dat zou te maken hebben met het toevoegen van ongebluste kalk (calciumoxide) aan het betonmengsel van. Lees verder

Maakt ammoniumbatterij lithiumwinning overbodig?

ammoniumbatterij

De ammoniumbatterij met rechts de grafietelektrode en  de polymeerelektrode (PTCDI). NH staat voor ammonium, PF staat voor hexafluorfosfaat, ADN is hoogstwaarschijnlijk adiponitril en geen idee waar EMC voor staat (afb: Zhao et. al., KAUST)

Batterijen spelen in de ‘groene’ toekomst een belangrijke rol als tussenopslag, maar daarvoor heb je metalen nodig en, zoals we allemaal weten, de voorraden daarvan zijn eindig. Nu zie je al een hoop gedoe om op tijd aan voldoende lithium te komen. Onderzoekers van de Koning Abdoella-universiteit in Saoedi Arabië (KAUST) denken met de ammoniumbatterij een metaalloos alternatief te hebben gevonden. Lees verder

Ook ‘oude’ pannen zijn met zonnepannen te beleggen

Antieke zonnepannen

Antieke zonnepannen (afb: www.dyaqua.it)

De vreselijke Musk heeft ze al eerder ‘gemaakt’, maar nu heeft een Italiaanse bedrijf klassieke pannen voorzien van zonnecellen. Die zijn, onder meer, gebruikt in het archeologische Pompeiipark in Italië, waar de zonnecellen kunstig zijn verwerkt in ouderwetse pannen onder een doorlaatbaar terracotta(?)laagje.

Bron: der Spiegel

Beton dat kooldioxide verwijdert?

Beton dat kooldioxide bindt

Carbonaidebeton zou kooldioxide binden (afb: VTT)

Cement en (dus) beton zijn zeer klimaaton-vriendelijke materialen die voor een aanzienlijke kooldioxideuitstoot zorgen. De Finse onderzoeks-organisatie VTT zou een beton hebben ontwikkeld die kooldioxide uit de atmosfeer zou halen, Carbonaide. VTT kreeg daar van de Europese federatie van onderzoeks-organisaties EARTO een prijs voor in de categorie Verwachte invloed.
Lees verder

Indonesiërs slepen cementbedrijf voor rechter vanwege klimaatschade

Holcim aangeklaagd door bewoners Pari

Via HEKS kun je een petitie ondertekenen (afb: HEKS)

Bewoners van het Indonesische eiland Pari hebben het Zwitserse bedrijf Holcim voor het (Zwitserse) gerecht gedaagd. Volgens de klagers moet dat bedrijf betalen voor bescherming tegen overstromingen en zal het zijn broeikasgasuitstoot sterk moeten verminderen. Door de klimaatverandering en de zeespiegelstijging die daarvan het gevolg is dreigt hun eiland onder water te verdwijnen. Voor zover bekend is de stap van het viertal klagers de eerste tegen een cementbedrijf. Lees verder