IJskap in Noord-Groenland smelt sneller dan voorspeld

Gletsjersmelt Noord-Groenland vanaf 1978

Volumeverlies gletsjers op Noord-Groenland vanaf 1978 (afb: Romain Millan et. al/Nature)

Van 8 tot 10 november is er op uitnodiging van de Franse president Emmanuel Macron in Parijs een bijeenkomst van weten-schappers en politiek verantwoor-delijken over de snelle achter-uitgang van de ‘ijswereld’ op de polen en in de hooggebergten. Rusland is daar, vanwege zijn agressie-oorlog in Oekraïne, niet voor uitgenodigd. Jongste alarmkreet, er zijn er al vele geweest, is de toestand van het gletsjers in Noord-Groenland, alles bij elkaar in vloeibare vorm goed voor een zeespiegelstijging van meer dan 2 m. Die werden lang als stabiel beschouwd, maar zouden sedert 1978 ruim 35% aan volume hebben verloren. Tussen 2000 en 2020 versnelde de ijssmelt als gevolg van de stijgende oceaantemperaturen. Lees verder

40% amfibieën met uitsterven bedreigd

Vuursalamander

Vuursalamander (afb: WikiMedia Commons)

In opdracht van de de organisatie voor natuur-bescherming IUCN hebben zo’n honderd onderzoek(st)ers de stand van zaken onderzocht van amfibieënsoorten. Die kwamen tot de conclusie dat zo’n 40% van de amfibieënsoorten bedreigd wordt met uitsterving. Achteruitgang en verstoring van hun biotopen is daar nog steeds de belangrijkste oorzaak van, maar de klimaatverandering speelt daarin een steeds grotere rol, volgens de wetenschappers. Vooral de salamanders worden zwaar getroffen. Daar zou een schimmelziekte in Europa en de VS mede de oorzaak van zijn. Lees verder

“Boomaanplant in tropen bedreigt biodiversiteit en baat weinig”

Cerrado in Brazilië

Het Cerradogebied in Brazilië (afb: WikiMedia Commons)

Nieuwe bomen aanplanten als een manier om meer kooldioxide uit de lucht te halen lijkt een prima klimaatmaatregel, maar onderzoekers vrezen dat daardoor de biodiversiteit in tropische regenwouden en andere natuurfuncties worden aangetast terwijl die nieuwe boomaanplant weinig extra’s op zou leveren. Het zou volgens hen beter zijn de bestaande natuur te beschermen en ecosystemen te herstellen. Lees verder

Uitsterving: “We zagen de tak af waarop we zitten”

Biologische indeling

Biologische indeling van L. Pengo (afb: WikiMedia Commons)

De aardopwarming heeft allerlei ernstige gevolgen voor de veroorzaker ervan, maar treft, uiteraard, ook de rest van het aardse leven. Vele soorten worden met uitsterven bedreigd. Een van de oorzaken daarvan is de klimaatverandering (naaste andere antropogene factoren). .
Ander onderzoek laat zien
dat die zesde massauitsterving hele geslachten uit het rijk van het leven, waardoor belangrijke takken van de ‘boom des levens’ worden afgesneden en belangrijke natuurlijke functies niet meer kunnen worden vervuld. Die onderzoekers stellen dat de uitsterving van de soorten (en dus ook geslachten) vijfendertig keer sneller gaat dan tot nu toe aangenomen. We zagen de tak af waarop we zitten, zegt een van de onderzoekers.
Lees verder

De aarde is ‘doodziek. Oorzaak is de mens

Gezondheid aarde 2023 volgens aardgrensmodel Rockström

De negen gezondheidsfactoren van de aarde volgens het Rockströmmodel (afb: Johan Rockström et. al/Science)

In een nieuw onderzoek naar de gezondheid van de aarde moesten de onderzoekers constateren dat zes van de negen gezondheidsaspecten van de aarde zijn overschreden: klimaatverandering, biodiversiteit, verandering landgebruik (verlies aan natuur), stikstof- en fosforcycli, milieuvervuiling (kernafval, kunststofafval e.d.) en zoetwatervoorraden.
Alleen met de ozonvernietiging in de atmosfeer, luchtvervuiling en oceaanverzuring blijft de aarde nog net binnen de veilig geachte grenzen van dit door van dit door klimaatwetenschapper Johan Rockström bedachte houdbaarheidsmodel van de aarde, maar ook daar naderen bij twee de grenzen snel: verzuring oceanen en luchtvervuiling. Dat betekent dat de mens zijnhaar veilige manoeuvreerruimte op de meeste cruciale punten meer dan heeft verspeeld. Lees verder

IJs verdwijnt ook in rapper tempo van Himalayatoppen

Gletsjers in N-Bhutan

Gletsjers en gletsjermeren in het noorden van Bhutan (afb: WikiMedia Commons)

IJsgletsjers in de Himalaya zijn tussen 2010 en 2019 65% meer gesmolten dan in de voorafgaande tien jaar, zo blijkt uit onderzoek van het internationale centrum voor geïntegreerde bergontwikkeling in Kathmandu (Nepal).
Als de verdwijning van de gletsjers door de aardopwarming zich in dit tempo doorzet zal in 2100 80% van de huidige gletsjers in het Himalayagebied zijn verdwenen met grote gevolgen voor de watervoorziening van zo’n tweemiljard mensen, vrezen de onderzoekers. Ook de Alpen blijken vorig jaar een recordhoeveelheid aan ijs verloren te hebben. Lees verder

Laatste oerbossen Europa verdwijnen ondanks beschermde status

Oerbos Białowieza

Oerbos in Białowieza (Polen) (afb: WikiMedia Commons)

Europeanen wijzen vaak met het vingertje naar de mensen in Afrika, Indonesië of Zuid-Amerika als het gaat om boskap, maar in Europa zelf verdwijnen de laatste oerbossen nagenoeg ongeremd, hoewel die volgens de EU beschermd zouden moeten worden. Onderzoekers luiden de noodklok. Lees verder

Klimaatverandering en achteruitgang biodiversiteit niet los te zien

Bij op bloem

Insecten zijn onontbeerlijk voor de landbouw (om maar wat te noemen) (afb: Anastasiya Sultanova/KIT)

De door mensen veroorzaakte klimaatverandering en de snelle achteruitgang zijn niet los van elkaar te zien, stellen onderzoeksters rond Almut Arneth van het KIT in Garmisch-Partenkirchen (D). “Beide systemen zijn verweven. Gezonde soorten- en functierijke ecosystemen dragen veel bij aan de inperking van de klimaatverandering.” Arneth en collega’s analyseerden onderzoek naar de verbanden tussen deze twee door mensen veroorzaakte verschijnselen en komen met, weinig opmerkelijke, aanbevelingen.
Lees verder

Menselijke activiteiten verantwoordelijk voor verdwijning insecten

St Jansvlinder

St Jansvlinder (afb: WikiMedia Commons)

Al tijden wordt er geconcludeerd dat er steeds minder insecten zijn, maar ook het aantal insectensoorten neemt af. Dat is volgens onderzoekers Florian Menzel van de Johannes Gutenberguniversiteit in Mainz (D) een gevolg van intensievere landbenutting door landbouw en bebouwing en door de klimaatverandering, kortom door de gevolgen van menselijke activiteiten. Ook de verbreiding van invasieve diersoorten door toedoen van de Homo sapiens speelt daarbij een rol. Lees verder

“We moeten de natuur weer als rechtspersoon en partner bejegenen”

Martina Artmann

Martina Artmann (afb: Leibnitzinstituut voor ecologische ruimteontwikkeling)

Volgens Martina Artmann van het Leibnitzinstituut voor ecologische ruimteontwikkeling is onze relatie met de natuur wezenlijk voor het oplossen van allerlei crises waar de mens zichzelf in heeft gebracht zoals de klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit. We zouden de natuur weer als rechtspersoon, als partner moeten bejegenen en daarbij zou de resonantietheorie van de socioloog Hartmut Rosa van de Friedrich-Schilleruniversiteit kunnen helpen, denkt ze.
Lees verder